Oskoła – sok z brzozy działanie i sposoby pozyskiwania

Oskoła, bzowina [Succus Betulae]  czyli sok z brzozy jest znakomitym wiosennym tonikiem rewitalizującym organizm.  Oczyszcza, wzmacnia, odżywia, poprawia fizyczne i psychiczne samopoczucie.

Oskoła czyli sok z brzozy

Na słowiańszczyźnie sok z brzozy był ulubionym wiosennym napojem, uważanym za dar Bogów.  Po ciężkich, mroźnych zimach stanowił antidotum na osłabienie, wyczerpanie, zatrutą krew. Zewnętrznie nasi przodkowie wykorzystywali oskołę do wzmocnienia włosów i wyciągania „podskórnych zapaleń”, świerzb różne zmiany skórne.

Oskoła jest jest przezroczystym bezbarwnym lub lekko żółtawym płynem bez zapachu. Smak  słodki, lekko kwaśny i gorzkawy. Chłodzi, nawilża i odżywia komórki.

Bogata w łatwo przyswajalne witaminy, sole mineralne, kwasy organiczne m.in jabłkowy, cytrynowy. Zawiera glukozę, fruktozę, garbniki, enzymy, saponiny, przeciwutleniacze betulinę i związki o działaniu przeciwzapalnym. Wartościowo ma podobny skład do wody kokosowej, zbliżone proporcje elektrolitów.

Lecznicze działanie soku z brzozy

Regularne picie soku brzozowego przywraca równowagę, poprawia samopoczucie fizyczne i psychiczne. Oskoła znakomicie odtruwa i wzmacnia organizm. Rozpuszcza złogi, pomaga wydalić nagromadzone toksyny i zimowe zapasy, których wiosną organizm chce się pozbyć.

Wyrównuje poziom wody, elektrolitów i przywraca równowagę biochemiczną.

• Działa ma działanie moczopędne, oczyszcza krew, wątrobę i nerki.
• Wypłukuje skrystalizowane złogi kwasu moczowego, szczawianów, fosforanów. Zapobiega gromadzeniu się piasku i kamieni w nerkach.
• Reguluje pracę układu pokarmowego, korzystnie wpływa na mikroflorę jelit, poprawia apetyt, normalizuje trawienie. Przeciwdziała wzdęciom, skurczom, kolkom jelitowym.
• Przywraca siły, energię witalną, wzmacnia cały organizm.

Stosuje się na zgagę, w chorobach żołądka, wątroby, i pęcherzyka żółciowego. Przy zaburzeniach pracy trzustki i cukrzycy, łączy się z wywarem z liścia jeżyny, borówki, morwy, pokrzywy.

Oskoła bardzo dobrze działa na układ moczowy. Oczyszcza ze złogów, rozbija i wypłukuje kamienie. Przy kamicy pije się do 6 szklanek dziennie. W dolegliwościach artretycznych i dnie moczanowej niektórzy stosują miejscowo do okładów.

Inne zastosowania

• Układu oddechowy: zapalenie płuc, oskrzeli, gruźlica – rozrzedza flegmę i ułatwia wydalanie.
• Serce i układ krążenia: oczyszcza tętnice, zapobiega tworzeniu się blaszek miażdżycowych, reguluje ciśnienie. Wyrównuje poziom elektrolitów, wzmacnia serce.
• Niedobory: anemia, awitaminoza, osłabienie, przewlekłe zmęczenie, osłabione mięśnie, kiepski stan skóry, włosów, paznokci. Pomaga w sezonie picie  2-3 szklanki świeżego soku dziennie.
• Przy zatruciach uzupełnia płyny i elektrolity, pomaga usunąć toksyny, zmniejszyć stan zapalny i obniżyć gorączkę. Oskoła z sokiem cytryny i wywarem z dzikiej róży podziała napotnie, złagodzi niestrawność, kaca i uczucie dyskomfortu w żołądku.
• Zewnętrznie: do płukania gardła, jamy ustnej, włosów i obmywania skóry. Łagodzi stany zapalne, choroby przyzębia, dziąseł, ból gardła. Stosuje się przy łuszczycy, trudno gojących ranach, świądzie, alergiach, trądziku i zmianach skórnych. Wybiela piegi, odżywia włosy i przyspiesza ich porost.

Kiedy zbierać sok z brzozy?

Najwięcej wartości ma  tuż przed rozpoczęciem okresu wegetacyjnego. Wiosną, gdy puszczą mrozy i zaczynają krążyć soki, ale drzewo nie wypuściło jeszcze liści. Brzoza rozpoczyna wzmożoną produkcję soków gdy kilka dni  temperatura utrzymuje się w granicach 10-15 stopni. Zazwyczaj to początek marca, ale zależy od warunków atmosferycznych. Po rozpoczęciu okresu wegetacji nie ma już tyle mocy.  Życiodajne soki przemieszczą się w górę do pączków i gałązek.

Młode drzewka nie mają zbyt dużo soku, poza tym mogą nie przetrwać okaleczenia i obumrzeć. Wybieramy starsze drzewa z pniami do 20 cm średnicy, większe nie mają tyle wilgoci.  Brzoza ma swój biorytm, soki najaktywniej poruszają się w ciągu dnia, optymalna pora w godzinach 10-18.

• Na południowej stronie pnia drzewa przecinamy ostrym nożem korę.
• Przebijamy się pod kątem do warstwy pnia drewna, wywiercając niewielki otwór ok. 6mm.
• Instalujemy kawałek rurki
• Pod pochyłe drzewo wystarczy podstawić naczynie, tak by wygodnie skapywała.

Sok z brzozy w cieple szybko fermentuje, przechowuje się 2-3 dni w lodówce, w szczelnie zamkniętych, szklanych pojemnikach. Uwaga, bo szybko chłonie zapachy z otoczenia! Można zamrozić w pojemnikach na lód na bieżące wykorzystanie albo zrobić koncentrat. Podgrzewa się na małym ogniu aż 2/3 płynu wyparuje. Przelewa do butelek i szczelnie zamyka. Ta procedura zwiększa trwałość, ale tracimy część cennych składników.

Pozyskiwanie oskoły bez uszkadzania drzewa

Jest jeszcze inny, łatwy sposób dla cierpliwych, który nie robi drzewu krzywdy. Wystarczy na wiosenny spacer zabrać plastikową butelkę. Znaleźć gałązkę brzozy, z której kapie sok (można ją lekko ukośnie naciąć). Włożyć końcówkę gałązki do butelki, umocować by pod wpływem ciężaru nie spadła i czekać.

Dobra metoda dla tych, którzy chcą wypić świeży sok bez robienia zapasów.  I dla osób, którzy nie chcą uszkadzać drzew.

Oskoła przepisy

Aromatyczny kwas brzozowy

• 3 litry oskoły
• 200 g chleba żytniego
• 3 łyżki ziarna jęczmienia
• 2 łyżki cukru
• szczypta suchych drożdży

Pokrojony chleb rumienimy na suchej patelni, prażymy ziarna jęczmienia. Do, przecedzonego, podgrzanego soku wrzucamy wszystkie składniki, cukier, drożdże, uprażone ziarno i kawałki chleba. Odstawiamy na 2 dni w temperaturze pokojowej. Smakuje trochę jak kwas chlebowy,  orzeźwia, gasi pragnienie i odżywia.

Wzmacniający miodownik 

• 3 litry oskoły
• 1/2 litra miodu
• 100 g chleba żytniego

Przecedzoną oskołę na małym ogniu podgrzewamy z miodem około godzinę, usuwając pianę. Po zdjęciu z ognia i przestudzeniu, dajemy pokrojony chleb i odstawiamy w cieple. Po 12 godzinach na powierzchni powinny pojawić się bąbelki. Jeśli nie, to dodajemy łyżeczkę suchych drożdży. Przygrywamy gazą i odstawiamy w temperaturze pokojowej na dwa dni.  Po zakończeniu fermentacji przelewamy do butelek, szczelnie korkujemy i odstawiamy w chłodne miejsce, najlepiej do piwnicy. Długo leżakujący nabiera mocy.

Przebarwienia skórne 
By poprawić wygląd skóry i usunąć przebarwienia pije się 150 ml soku trzy razy dziennie przed jedzeniem. Przemywa twarz oskołą, a rano masuje twarz zamrożonymi kostkami lodu z soku brzozowego. Wieczorem nakłada się maskę na pół godziny z 50 ml soku wymieszanego z łyżką miodu. Po 3 dniach widać różnicę, po 2 tygodniach przebarwienia znikają.