Różeniec górski [Rhodiola rosea L.] bez wątpienia zasługuje na miano cudownego zioła.
Potocznie zwany złotym lub arktycznym korzeniem różeniec górski należy do roślin adaptogennych. Jest środkiem wszechstronnie wzmacniającym. Dodaje energii, witalności i poprawia samopoczucie psychiczne. Idealny dla osób osłabionych, zmęczonych psychicznie i fizycznie, zestresowanych, wpadających w melancholię lub depresję.
Adaptogeny
Adaptogen z łaciny adaptare dostosowywać się, dopasowywać to substancja roślinna, która zwiększa zdolność organizmu do przystosowywania się do sytuacji, kiedy pojawia się bodziec w postaci stresorów.
Rośliny, którym nadano taki status muszą spełniać szczególne warunki:
- muszą wpływać wielokierunkowo na cały organizm w sposób łagodny,
- normalizować i usprawniać różne funkcje organizmu
- nie mieć działań niepożądanych
Różeniec górski
stosowany od tysięcy lat przez Eskimosów, Lapończyków i Wikingów, którzy zapoznali z nim antycznych Rzymian i Greków. Używały go ludy zamieszkujące bezkresne syberyjskie pustkowia i Daleki Wschód.
Stosowali jako środek dodający sił, zwiększający wydolność fizyczną i intelektualną, przedłużający życie. Jako pierwszy opisał roślinę w De materia medica Dioskurides – nadworny medyk Nerona i Wespazjana.
Roślina była wielokrotnie badania klinicznie. Począwszy od lat 60-tych ubiegłego wieku opublikowano ponad 180 raportów. Początkowo sądzono, że unikalne właściwości rośliny wynikają z zawartości związku o nazwie salidrozyd. W późniejszych latach odkryto ogromną ilość innych substancji czynnych. Wśród nich rozawina, rozyna, rozaryna, rozdryna – nazwy pochodne od łacińskiego rosa – jako że korzeń ma delikatny zapach olejku różanego.
Różeniec górski właściwości
Z badań klinicznych i doświadczeń wynika, że
- różeniec górski oddala przykre w skutkach następstwa związane z ogólną niewydolnością fizyczną i emocjonalną organizmu. (1),(2),(3),
- uodparnia na czynniki stresogenne
- zwiększa wytrzymałość na stres emocjonalny i fizyczny
- pozwala zachować spokój i dobry nastrój w ciężkich sytuacjach
- poprawia jasność myślenia, pamięć i koncentrację ale nie otumania
- równoważy działanie nerwowego układu współczulnego i przywspółczulnego
- łagodzi niepokój, stany lękowe i depresyjne, uczucie ogólnego rozbicia i splątania.
- W leczeniu depresji jest niemal tak samo skuteczny, jak popularne środki farmakologiczne. (4), (5)
- Różeniec ma wyjątkową zdolność pobudzania wydzielania w mózgu ważnych neuroprzekaźników: dopaminy , serotoniny , noradrenaliny, acetylocholiny.
- Obniża jednocześnie poziom kortyzolu – hormonu stresu. To one decydują o kondycji psychicznej harmonizując stan emocjonalny.
- Minimalizuje konsekwencje występujące wskutek niedotlenienia organizmu szczególnie mózgu i serca.
- Poprawia wydolność układu odpornościowego, chroni przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych i nowotworami.
- Wykazuje działanie ochronne na serce.
- W sytuacji stresowej skutecznie zapobiega spustoszeniom wywołanym przez wolne rodniki, zwiększa rezerwy energetyczne w chwili trwania stresu.
- Wywiera wpływ przeciwzapalny i antyrodnikowy. (6), (7),
Różeniec górski dawkowanie
Nie ma oficjalnych przeciwwskazań do stosowania. Roślina wywiera wyjątkowo pozytywny wpływ na organizm i nie wykazuje skutków ubocznych.
Zaleca się kurację rozpoczynać od mniejszych dawek. Różeniec działa trochę jak dopalacz dlatego zażywamy go w godzinach porannych. Wywołuje efekt pobudzenia, wieczorem może utrudniać zasypianie. Podobnie jak innych adaptogenów nie należy stosować w rytmie ciągłym.
Zwykle stosuje się kuracje 2-4 miesiące. W razie potrzeby po 2-4 tygodniowej przerwie powtarza.
Ekstrakt z tej byliny najczęściej jest dostępny w formie kapsułek albo proszku.
Średnia dawka ekstraktu wynosi do 200 mg do 400 mg na dobę. Standardowa zawartość rozawiny i salidrozydu w stosunku 1:3
Dawki dzienne ekstraktów
1% – 360-600 mg
2% 180-300 mg
3,8% 100-170 mg
Sproszkowane kłącze z korzenia: 1 g 3 razy dziennie
Nalewka z różeńca górskiego
- 1 część rozdrobnionych kłączy z korzeniami zalać 5 częściami ciepłego alkoholu 40%.
- Macerować minimum 14 dni, przefiltrować.
- Zażywa się 2-3 razy dziennie po 5 ml
Według badań przeprowadzanych w Rosji wyciąg alkoholowy wykazuje najbardziej skuteczne działanie.
Różeniec górski w Polsce występuje w Tatrach i Karkonoszach, jest objęty ochroną.
Coraz chętniej jest uprawiany w ogródkach i działkach dla ozdoby, tworzy ciekawe kwiaty w różnych kolorach.