Co szkodzi naszej wątrobie? Jak wygląda dieta wątrobowa?

Zwykle zaczynamy zwracać uwagę na swoją wątrobę, gdy odczuwamy kłucie w prawym podżebrzu. Wtedy przypominamy sobie, w jaki sposób do tej pory przeszkadzaliśmy w pracy temu ważnemu narządowi. Problemy z wątrobą nie muszą od razu wskazywać na poważną chorobę. Warto jednak przyjrzeć się swojemu stylowi życia. Jakie jeszcze objawy powinny nas zaniepokoić? Co najbardziej szkodzi wątrobie? Jaka jest rola tego narządu w naszym ciele? Jak wygląda dieta wątrobowa? Czy jest taka sama w przypadku każdej choroby? Co jeszcze wpływa na regenerację wątroby?

Rola wątroby w organizmie człowieka

Na co dzień nie zastanawiamy się zbyt wiele na temat zadań, które mają do spełnienia poszczególne narządy w naszym ciele. Jednym z najbardziej zapracowanych organów jest właśnie

wątroba, która pełni w organizmie człowieka ponad 500 różnych funkcji. Z tego powodu zaburzona praca tego narządu bardzo mocno wpływa na nasze samopoczucie i funkcjonowanie. Najbardziej znanym zadaniem wątroby jest usuwanie z organizmu szkodliwych substancji. Organ składa się z tysięcy komórek wątrobowych, czyli hepatocytów. Są one odpowiedzialne za filtrowanie i usuwanie groźnych toksyn, które dostają się do ciała wraz ze wdychanym powietrzem, przenikają przez skórę oraz znajdują się w jedzeniu. Kiedy wątroba nie działa tak dobrze, jak powinna, toksyny zaczynają gromadzić się w tkankach. Jeśli dobrze zadbamy o ten narząd, nie będą nam potrzebne żadne diety oczyszczające.

Inne funkcje wątroby to magazynowanie witamin (A, D, B12) i żelaza, produkowanie żółci, bez której nie jest możliwe prawidłowe trawienie posiłków, cholesterolu oraz heparyny, która jest odpowiedzialna za regulację krzepliwości krwi. W tym organie metabolizowane są tłuszcze i przechowywany glikogen. Wątroba jest odpowiedzialna za przetwarzanie składników odżywczych w związki, które łatwiej przyswoimy, np. komórki wątrobowe rozkładają skrobię na cukry proste. Te kilka funkcji to zaledwie drobny ułamek pracy, którą codziennie musi wykonać ten ogromny narząd. Jeśli nie zadbamy o niego odpowiednio, wszystkie jego zadania będą gorzej realizowane. Właśnie dlatego tyle mówi się o regeneracji wątroby.

Chora wątroba – jakie daje objawy?

Potocznie często mówi się o bólu wątroby. Tylko jak możemy odczuwać takie dolegliwości, jeśli wątroba nie jest wcale unerwiona? Wytłumaczenie tego zagadnienia jest bardzo proste. Wątroba nie jest podłączona do układu nerwowego, ale sąsiadujące z nią organy już tak. Kiedy ten duży narząd jest w złym stanie, zaczyna się powiększać i uciska na błonę surowiczą oraz inne organy. Objawy bólu wątroby świadczą tylko o powiększeniu tej części ciała. Charakterystyczne kłucie w prawym podżebrzu bierze się po prostu z nacisku. O tym, jak dokładnie przebiega ten proces, można przeczytać na http://essentiale.pl/czy-watroba-boli.

Istnieją również inne objawy, które powinny skierować naszą uwagę na stan wątroby.

Symptomy, które często się pojawiają przy przeciążeniu tego narządu to brak apetytu, ból brzucha, wymioty, nudności oraz jadłowstręt do tłustych potraw. Mogą dopaść nas również kolki wątrobowe, wzdęcia, problemy z krzepnięciem krwi i obrzękami, ogólne osłabienie, zmiany w metabolizmie przyjmowanych leków, spadek libido, zaburzenia miesiączkowania oraz szybka męczliwość podczas wysiłku fizycznego.

Zwróćmy też uwagę na naszą skórę. Kiedy wątroba choruje, na skórze mogą pojawić się przebarwienia i plamki w kolorze brązowym lub żółtym. Na twarzy często wykwitają pajączki naczyniowe zwane również pajączkami wątrobowymi, paznokcie zaczynają się przebarwiać, a na dłoniach pojawia się rumień. Niepokojącym objawem jest również zażółcenie twardówek oraz skóry. Może to wskazywać na problemy z drogami żółciowymi. Przy marskości wątroby lub wirusowym zapaleniu wątroby w organizmie nadmiernie gromadzi się bilirubina, która zabarwia nasze ciało na żółto.

Co najbardziej szkodzi wątrobie?

Niestety większość problemów z wątrobą jest spowodowana niezdrowym trybem życia. Oczywiście ten narząd może chorować również z powodu zakażenia różnego rodzaju drobnoustrojami, ale zwykle przykre objawy pojawiają się trochę na nasze własne życzenie. Jednym z najgorszych nawyków wielu osób jest

łączenie leków z alkoholem. Szczególnie niszcząca dla wątroby jest mieszanka alkoholu i leków przeciwbólowych zawierających paracetamol. Inne lekarstwa w tak dużym stopniu nie wpływają na stan tego organu, ale również wywierają negatywny wpływ na wątrobę. Dlatego nigdy nie łączmy leków z żadnym alkoholem.

Osoby, które regularnie przyjmują konkretne leki (przeciwgrzybicze, doustne leki przeciwtrądzikowe, antybiotyki, leki hormonalne czy antydepresanty), a chciałyby od czasu do czasu wznieść toast, powinny tę sprawę skonsultować ze swoim lekarzem. Pozostając w temacie alkoholu, to warto pamiętać, że to jeden z najgorszych wrogów wątroby. Zbyt duże spożycie napojów wyskokowych zawsze negatywnie wpływa na odbudowę wątroby. Alkohol szczególnie źle tolerują kobiety i zbyt częste picie wpływa negatywnie na ich organizm.

To, w jaki sposób się żywimy i jak żyjemy, również odbija się na stanie naszej wątroby. Regularne jedzenie tłustych i ciężkostrawnych potraw oraz przejadanie się osłabiają zdolności regeneracyjne tego ważnego organu. Z drugiej strony, jeżeli zależy nam na utracie wagi, nie róbmy tego zbyt szybko. Gwałtowny spadek masy ciała sprawia, że uwolniony do krwi tłuszcz zaczyna obrastać wątrobę. Wątroba nie lubi też palenia papierosów, zbyt dużej ilości mocnej kawy lub herbaty i permanentnego stresu.

Dieta wątrobowa – co jeść, a czego unikać?

Na szczęście wątroba posiada umiejętność samoregeneracji. Jeżeli zapewnimy jej odpowiednie warunki, bardzo szybko dojdzie do zdrowia. Jakie produkty lubi nasza wątroba? Przede wszystkim jak najwięcej surowych warzyw (buraków, marchwi, selera, brokułów, pomidorów, papryki, awokado, zielonej pietruszki, zielonych liści, kiełków) i owoców bogatych w witaminę C i przeciwutleniacze (maliny, truskawki, porzeczki, jabłka, borówki, owoce cytrusowe). Wskazane są również orzechy, pestki dyni, siemię lniane, nasiona słonecznika oraz produkty pełnoziarniste. Naszą dietę warto uzupełniać przynajmniej 2 litrami wody na dobę oraz herbatkami ziołowymi (zielem dziurawca, ostropestem, mniszkiem lekarskim). Unikajmy za to wysokoprzetworzonej żywności, tłustych, smażonych potraw oraz słodyczy. Przykładowy jadłospis w diecie wątrobowej można znaleźć na http://essentiale.pl/dieta-watrobowa.

Co jednak zrobić, jeśli nasza wątroba nie jest tylko lekko osłabiona, ale dopadła ją poważna choroba? Przede wszystkim podstawą podczas leczenia są zalecenia lekarza. Dieta na stłuszczoną wątrobę, w ostrym i przewlekłym zapaleniu wątroby oraz przy marskości wątroby nie jest podstawą leczenia, tylko jego uzupełnieniem.

W przypadku ostrego i przewlekłego zapalenia wątroby zaleca się dietę lekkostrawną i niskotłuszczową. Należy spożywać 5-6 niewielkich posiłków oraz nie sięgać po ciężkostrawne przekąski i smażone potrawy. Jeżeli chodzi o dietę dla osób z marskością wątroby, to stawia ona przede wszystkim na dostarczaniu organizmowi jak największej ilości płynów, dużej ilości węglowodanów i łatwostrawnych tłuszczów, a ograniczeniu produktów wzdymających. Za to jadłospis przy stłuszczeniu wątroby jest bardzo podobny do diety wątrobowej, którą możemy stosować profilaktycznie.

Regeneracja wątroby – co jeszcze pomaga?

Czy oprócz zdrowego stylu życia i odpowiedniej diety możemy zrobić coś więcej dla swojej wątroby? Tak! Jeżeli mamy kłopoty z tym narządem, to warto przez jakiś czas wzmacniać go suplementami zawierającymi fosfolipidy. Tylko czym są fosfolipidy? To tłuszcze, w skład których wchodzą glicerol, kwasy tłuszczowe oraz kwas fosforowy związany np. z choliną. W naszym ciele znajdziemy je w tkance nerwowej, krwi oraz właśnie w wątrobie. Regeneracja tego narządu nie może zostać właściwie przeprowadzona bez fosfolipidów. Błony komórek wątrobowych składają się prawie w 65% z fosfolipidów, a około 40% z nich stanowi fosfatydylocholina.

Fosfatydylocholina to bardzo cenny składnik fosfolipidów. Stanowi dla organizmu źródło związków wysokoenergetycznych, które wpływają na pracę układu odpornościowego i proces odnowy tkanek oraz komórek. Fosfatydylocholina bierze również udział w metabolizmie tłuszczów i cholesterolu oraz dodatkowo kontroluje, ile cholesterolu odkłada się w naszym ciele.

Więcej na temat regeneracji wątroby znajdziesz na http://essentiale.pl/regeneracja-watroby.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Źródła:
1.  Dieta i Żywienie w chorobach wątroby 
2. Żywienie w chorobach wątroby
3. Dieta dla osób ze stłuszczeniem wątroby