Wszewłoga poprawia wentylację płuc, odtruwa, reguluje trawienie

Wszewłoga górska [Meum athamanticum] w dawnych wiekach była dość popularnym środkiem leczniczym. Szczególnie w rejonach górskich, gdzie dziko rośnie, powszechnie stosowano przy różnych dolegliwościach.

Dziś jest prawie zapomniana. W książkach zielarskich ostatniego stulecia próżno szukać jakikolwiek wzmianek.  Bogate opracowania znajdziemy na kartach wszystkich ważniejszych zielników okresu średniowiecza i renesansu.

Wszewłoga górska

Blisko spokrewniona z koprem włoskim i koperkiem ogrodowym. Wyrasta na ubogich, kwaśnych, glebach, zasiedla górskie hale, łąki i pastwiska. Wszewłoga dorasta do 60 cm wysokości, wyglądem przypomina marchew zwyczajną.

Roślina ma bardzo przyjemny zapach. Rozpoznamy ją po wyraźnym, anyżkowym aromacie, gdy potrzemy w dłoniach pierzaste liście.  Do wszewłogę wykorzystywano jako przyprawę w kuchni. Zaprawiano nią wina, nalewki likiery. Do dziś w Bawarii popularny jest wysokoprocentowy sznaps Bärwurz.

Regionalnie wszewłoga jest nadal popularna w weterynarii i zielarstwie. Tradycyjnie stosuje się przy osłabieniu, dolegliwościach trawiennych, zaburzeniach układu moczowego, reumatyzmie, bólach stawów.

W tradycyjnym zielarstwie

Ceniona przez dawnych medyków i zielarzy za wyjątkowe działanie na żołądek i układ pokarmowy. Św. Hildegarda zaliczała wszewłogę do 11 najważniejszych ziół w powszechnych problemach zdrowotnych.

Wszewłoga czyści jelita niedźwiedzią siłą i tępi wszelkie złe soki.  Korzeń jest ciepły i suchy. Sproszkowany jest  lekarstwem na gorączkę i podagrę.  Zielony korzeń rozgniata się, miesza z octem i stosuje się przeciwko żółtaczce. Jeśli ktoś ma w sobie gorączkę, to niech sproszkuje wszewłogę i niech je ten proszek z chlebem, na czczo i po jedzeniu, a poczuje się lepiej.

Siedemnastowieczny angielski botanik Nicholas Culpeper wspomina, że wszewłoga jest doskonała na poprawę apetytu i dla zrównoważenia trawienia. Pomaga przy wzdęciach, odbijaniu, kolkach i bólach brzucha.

Profil energetyczny:
Smak: aromatyczny, ostry, gorzki, słodki. Rozgrzewa, osusza, pobudza, oczyszcza, odtruwa.

Wszewłoga usuwa patologiczną wilgoć i toksyny.  Zmniejsza przekrwienie tkanek, poprawia krążenie. Stymuluje metabolizm, wzmacnia serce, płuca, żołądek. Poprawia wentylację płuc. Wspiera funkcje wątroby i dróg żółciowych. Tonizuje organizm, wzmacnia, dodaje energii.

Lecznicze działanie wszewłogi

Korzeń wszewłogi pod względem smakowym i w działaniu podobny do arcydzięgla. Na razie brak szczegółowych informacji dotyczących składu chemicznego. Wiadomo, że roślina zawiera olejki eteryczne, żywice, cukry, kwasy tłuszczowe.

Działanie:  moczopędne, odtruwające, oczyszczające, wiatropędne, pobudzające apetyt, rozkurczowe, wykrztuśne, przeciwdepresyjne, przeciwbólowe.

Zastosowania:

• Odczuwanie chłodu, braku sił, zastoje energetyczne, krążeniowe.
• Kaszel, ciężki oddech, zaleganie flegmy, słaba wentylacja płuc, astma, arytmia serca.
• Dolegliwości trawienne, „zimny żołądek”, wzdęcia, odbijanie, niestrawność, brak apetytu.
• Nieregularne cykle miesiączkowe, białe upławy, słaba laktacja.
• Nadmierny stres, stany depresyjne, słabe libido.
• Migreny, bóle głowy, stawów, reumatyczne, dna moczanowa
• Infekcje dróg oddechowych, pęcherza, układu moczowego, osłabione nerki
• Dla ogólnego odtrucia, oczyszczenia krwi, wzmocnienia wątroby i rewitalizacji.

Wszewłoga domowe przepisy

Części naziemne suszy się w przewiewnym miejscu, bez dostępu słońca. Pokrojony korzeń w temperaturze do 50 stopni C. Przy niestrawności, słabych płucach można żuć kawałki suszonego korzenia.

Herbatki z wszewłogi

• Łyżeczkę liści zaparzać 10 minut w szklance wrzątku. Delikatnie stymuluje trawienie, uspokaja układ nerwowy jelit.
• Łyżkę rozdrobnionego korzenia zaparzać 20 minut w szklance wrzątku pod przykryciem. Pije się 1-2 razy dziennie dla odtrucia wątroby, oczyszczenia krwi, poprawy krążenia, trawienia i wzmocnienia. Pomocniczo w bólach stawów, głowy, depresji, nieregularnych cyklach miesiączkowych.
• Łyżeczkę nasion zaparzać 20 minut w szklance gorącej wody. Pomaga w migrenach, braku apetytu, problemach z pęcherzem, drogami moczowymi.

Nicholas Culpeper zalecał kobietom  do wyregulowania cyklów kilka dni spożywać sproszkowany korzeń spożywać kilka dni z cukrem bądź w wyciągu wodnym, białym winie lub piwie. By przyspieszyć, ułatwić opóźniony poród.

Nalewka z wszewłogi 
Rozdrobniony korzeń zalać wódką, rumem bądź winem. Proporcje 1 część korzenia na 5 alkoholu. Macerować 2 – 6 tygodni.  Przefiltrować i przelać do butelki z ciemnego szkła. Stosuje się 1-2 razy dziennie mały kieliszek nalewki na winie. 10-50 kropli na mocniejszym alkoholu.

Wyciągi wodne lub rozcieńczoną nalewkę można stosować zewnętrznie do okładów, kąpieli, przemywania przy chorobach skórnych.

Miód gruszkowo miodowy
Złoto św. Hildegardy na odtrucie i wzmocnienie. Przepis Tutaj 

Wszewłoga w kuchni

Drobne liście swój mocny, intensywny zapach zachowują po ususzeniu. Aromat przypomina anyż, lubczyk i koper włoski, ostry smak podobny do curry. Sprawdzają się jako aromatyczna przyprawa lub sól ziołowa. Natychmiast pobudzą apetyt, wydzielanie soków trawiennych, ale i pohamują napady głodu.

Listki można wykorzystać do przyprawiania dań rybnych, mięsnych, warzywnych, zup, białych sosów, serów, ziemniaków, jajecznicy. Dla potrzeb kulinarnych wysiewa się w doniczkach jesienią i wczesną wiosną w ogródku. Szybko kiełkują.