W leczeniu depresji współczesne lecznictwo uzyskuje bardzo słabe efekty.
Dotyczy to zarówno terapii farmakologicznych, psychologicznych, jak opartego o naukę nowoczesnego ziołolecznictwa. Dlaczego tak jest? Bo wszystkie te metody skupiają się na próbie leczenia jednostki chorobowej, nie człowieka.
W tradycyjnym zielarstwie i lecznictwie terapie i zioła dobiera się dla konkretnej osoby. Uwzględnia konstytucję, środowisko, zaburzenia energetyczne i aktualne dolegliwości. Bardzo dobre efekty w rozpoznawaniu przyczyn i leczenia depresji ma Ajurweda. [1], [2] .
Depresja według Ajurwedy
Geneza depresji z perspektywy Ajurwedy jest zbyt złożona, by ją tu szczegółowo objaśnić. Mówiąc najprościej, praprzyczyną jest utrata dostępu do swojej podstawowej jaźni.
Pierwszą fizjologiczna reakcją jest zmęczenie umysłu i utrata energii. Nakładające się czynniki powodują zaburzenia konstytucyjne. Vata dosha z okrężnicy, pitta z jelit, bądź kapha z żołądka wnikają do układu krążenia i zaburzają układ nerwowy. I tak powstaje depresja typu vata, pitta, lub kapha. Każde z tych zaburzeń wymaga innej terapii.
Depresja typu vata
Wiąże się ze stłumieniem energii życiowej, czyli letargiem, ospałością. Vata jest żywiołem ruchu, powietrza, reprezentuje oddychanie. Jest siłą napędową aktywności fizycznych i mentalnych począwszy od pojedynczej komórki.
Depresja typu vata jest osłabieniem sił życiowych, przypomina klasyczne załamanie nerwowe. Objawia się zamartwianiem, lękiem, niepokojem i brakiem „ugruntowania”. Osoba z depresją typu vata ma często wysoki poziom kortyzolu-hormonu stresu, cierpi na bezsenność. Ten rodzaj depresji najczęściej dotyka osób przytłoczonych obowiązkami, stawiających sobie wysoko poprzeczkę, cele poza własne możliwości.
Główne zasady leczenia depresji typu vata
Rozgrzanie, ugruntowanie, wyciszenie umysłu, uspokojenie systemu nerwowego. Kluczowym jest kontakt z naturą i uziemianie: chodzenie boso po trawie, gruncie, dotykanie drzew, prace w ogrodzie. Czynnikiem podtrzymującym depresję vata jest samotność, dlatego kontakt z ludźmi poprawia nastrój.
W diecie powinno znaleźć się ciepłych, gotowanych, odżywczych posiłków np. zupy. Zimne potrawy, sałatki, sucha, przetworzona żywność będą pogłębiać stan nierównowagi. Wskazane zioła: święta bazylia (tulasi), szałwia, dziurawiec, męczennica, rumianek, witania ospała, gotu kola. Chmiel z dodatkiem rozgrzewającego zioła.
Nacieranie czubka głowy i podeszw stóp przed snem olejem sezamowym łagodzi vata. W diecie przewaga smaku słodkiego, kwaśnego, słonego. Codzienne wkrapianie ciepłego oleju sezamowego 3-5 kropli do każdego nozdrza.
Depresja typu pitta
Jest pobudzonym stanem objawiającym się frustracją, złością, gniewem, drażliwością, impulsywnością. Pojawia się obawa przed niepowodzeniem, utratą kontroli, w ciężkich stanach myśli samobójcze. Łagodne stany depresyjne typu pitta mogą być skutkiem poniesionej porażki np. oblaniem egzaminu, niepowodzeń w pracy. Osoby typu pitta zwykle są uzależnione od sukcesu, gdy coś im nie wychodzi łatwo tracą równowagę.
Główne zasady leczenia depresji typu pitta
Schłodzenie ciała i umysłu, unikanie gorąca, rozgrzania, zbyt energicznych ćwiczeń. Łagodna joga, medytacje, technika oddechowa sitali. Woda schładza nadmiar pitta, więc spacery przy wodzie, po plaży, nad jeziorem, strumieniem.
W diecie powinno znaleźć się więcej chłodzących pokarmów, zielone koktajle, sałatki, świeże owoce, warzywa. Pikantne, ostre, gorące potrawy i alkohol zaburzają równowagę pitta. Wskazane zioła chłodzące: aloes, melisa, głóg, miłorząb, kwiat czarnego bzu, maczek kalifornijski. Bardzo dobrze działa kolendra, ochładza i działa odtruwająco.
Nacieranie czubka głowy i podeszw stóp przed snem olejem kokosowym łagodzi pitta. Na skórę masaż olejkiem różanym. Codzienne wkraplanie ciepłego oleju sezamowego 3-5 kropli do każdego nozdrza. Poranne stosowanie brahmi ghee do każdego nozdrza. Można wkroplić 3-5 kropli lub posmarować palcem.
Depresja typu kapha
Jest ogólnym przygnębieniem i stagnacją. Objawia się smutkiem, ociężałością umysłową, letargiem, nadmierną sennością, zniechęceniem. Wiąże się z gromadzeniem toksyn i przybieraniem na wadze. Jest to najczęstszy i najdłużej utrzymujący się typ depresji, ze względu na powolną naturę kapha.
Główne zasady leczenia depresji typu kapha
Główne zasady to rozproszenie letargu w tkankach i umyśle. Więcej ruchu, zredukowanie toksyn i wzmocnienie energii witalnej (ojas). Codzienny ruch świeżym powietrzu, pół godziny ćwiczeń jogi, zwłaszcza powitanie słońca. Technika oddechowa ujjayi pranayama.
Więcej świeżych warzyw w diecie, ciepłe, pikantne posiłki z aromatycznymi ziołami, cynamonem, pieprzem cayenne. Przetworzona żywność, cukry, alkohol, zimne jedzenie, sałatki, koktajle pogłębiają nierównowagę kapha. By wspomóc oczyszczenie z toksyn i zwiększyć cyrkulację warto pić rano i wieczorem dziennie herbatkę z imbiru. Świeżo wyciśnięty sok ze starych odmian jabłek usuwa poczucie ciężkości.
Wskazane wskazane zioła: szafran, cynamon, imbir, kardamon, rozmaryn, wrzos, dziurawiec, adaptogeny: różeniec górski, witania ospała. Przy przekrwieniu tkanek chmiel. Bardzo dobre efekty zazwyczaj przynosi poprawę 3-4 dniowy post na soku jabłkowym. Nacieranie podeszw stóp oliwą imbirową (przepis), łagodzi kapha.
Ziołowe wsparcie emocjonalne czterech żywiołów tutaj.