Pieprzyca siewna czyli rzeżucha wzmacnia osłabiony organizm

Pieprzyca siewna [Lepidium sativum] zwana zwyczajowo rzeżuchą symbolizuje wiosenne odrodzenie. Pojawia się na naszych stołach w okresie Wielkanocnym jako element dekoracyjny.

Tymczasem ma olbrzymie walory zdrowotne. Wzmacnia, odżywia, przywraca energię i witalność.

Pieprzyca siewna

Jest rośliną jednoroczną z rodziny kapustowatych. Pochodzi z terenów Etiopii, Egiptu i południowo-zachodniej Azji. Zwyczajowo zwaną rzeżuchą siewną lub ogrodową, co jest trochę mylące. Właściwe rzeżuchy [Cardamine] wyglądają nieco inaczej. Jest ich wiele gatunków, rosną w lasach i na łąkach.

W warunkach naturalnych pieprzyca siewna dorasta do wysokości 30-60. Na wzniesionych łodygach z sinozielonym nalotem wyrastają pierzaste listki i drobne kwiaty. Jesienią wydaje czerwonobrązowe, drobne nasiona.

Nasza ozdoba świątecznego stołu wygląda jak kilkucentymetrowa, zielona łączka. Ma pikantny smak  i charakterystyczny, dla niektórych nieprzyjemny zapach.

W tradycyjnym zielarstwie

Pieprzyca siewna jest znana i stosowana od tysięcy lat. W starożytnej Persji, by nabrać sił wojownicy przed każdą walką zajadali z grubą warstwą ziela.  Greccy lekarze rzeżuchę polecali na trawienie, wzmocnienie, jako środek wykrztuśny i dezynfekujący.

W sanskrycie pieprzyca siewna nazywana jest Chandrashura, co w wolnym tłumaczeniu oznacza: ta, która uszczęśliwia człowieka zapewniając żywotność i odporność.  Roślina jest szeroko stosowana w medycynie wschodniej.  Z nasion i listków przygotowuje się lekarstwa ajurwedyjskie o działaniu przeciwzapalnym przeciwbólowym.

Profil energetyczny
Smak: Gorzki, ostry, pikantny
Energetyka: rozgrzewa, osusza
Tkanki: Płuca, żołądek, nerki, śledziona, osocze
Działanie: Usuwa zimną flegmę, wilgoć, „wiatr”, rozgrzewa żołądek, nerki i śledzionę, „porusza” krew.

Medycyna wschodnia leczniczo wykorzystuje ziele i nasiona. Gorące napary z miodem przy kaszlu, astmie, świszczącym oddechu, zapaleniu oskrzeli, przeziębieniach i grypie. Pieprzyca rozgrzewa żołądek,  poprawia trawienie, uspakaja vata i kapha dosha.

Herbatki łagodzą stany zapalne błon śluzowych i jelit, stymulują apetyt. Wywary lub nasiona sproszkowane z cukrem w Indiach stosuje się przy nudnościach, niestrawności, czkawce i biegunkach. Wraz z kokosem mają działanie mlekopędne. Pastę ze sproszkowanych nasion i oleju kokosowego stosuje się miejscowo na bóle stawów.  Z sokiem cytryny dla rozjaśnienia plam i wygładzenia skóry.

TCM wykorzystuje nasiona przy niewydolności układu moczowego na skutek zimna i wilgoci. Przy lumbago, dny moczanowej i w dolegliwościach reumatycznych związanymi z osłabieniem, wychłodzeniem nerek.

W medycynie Bliskiego Wschodu nasiona są uważane za afrodyzjak, tonik dla mózgu i nerek. Wykorzystuje się w zapobieganiu przedwczesnemu wytryskowi, dla zwiększenia ilości nasienia i potencji. U kobiet przy przy bolesnym miesiączkowaniu z bólem dolnej części pleców i poruszenia krwi przy braku krwawienia wywołanego przez zimno. Ogólnie dla wzmocnienia, poprawy wigoru i promiennej cery. Sok z ziela wcierany we włosy wzmacnia cebulki i zapobiega łysieniu. Pasta ze sproszkowanych nasion zmniejsza przebarwienia skóry i piegi.

Zalety pieprzycy siewnej

Ziele, nasiona i kiełki mają bardzo wysoką wartość odżywczą. Bogate w białka, kwasy tłuszczowe, witaminy i składniki mineralne. Odznaczają się wysoką żelaza, wapnia, kwasu foliowego, witaminy C i bera karotenu. Zawiera roślinne estrogeny, regulujące cykl miesiączkowy i stymulujące pokarm u matek karmiących.

Wiosną pieprzyca odbuduje nadwątlone siły, doda energii, odżywią ziemistą cerę, przywróci włosom blask. Jest nieoceniona kiedy dopada wiosenne zmęczenie, cera szarzeje, włosy matowieją, wypadają. Łyżka zaspakaja ponad 60% dziennego zapotrzebowania na żelazo, podnosi poziom hemoglobiny. Kwas alfa-linolenowego zapobiega chorobom układu krążenia, poprawia pamięć.

Jak działa pieprzyca siewna?

✔️ Oczyszcza krew, odmładza komórki, tkanki wewnętrzne. Poprawia odporność, stan włosów, skóry i paznokci.

✔️ Odbudowuje nadwątlone siły fizyczne i psychiczne.

✔️ Wzmacnia kości, stawy, żyły, tętnice, zapobiega osteoporozie.

✔️ Łagodzi bronchit, infekcje dróg oddechowych, ułatwia odksztuszanie.

✔️ Dzięki dużej zawartości luteiny znakomicie wpływa na wzrok.

✔️ Poprawia funkcjonowanie nerek, wątroby, serca, trzustki i układu trawiennego.

✔️ Ma działanie moczopędne, obniża ciśnienie. Zmniejsza bóle reumatyczne i ataki dny moczanowej.

✔️ Obniża poziom cukru we krwi.

✔️ Wysoka zawartość chromu reguluje apetyt, wspomaga odchudzanie.

✔️ Wskazana dla rekonwalescentów, osób anemicznych, osłabionych, narażonych na stres. Przy chorobie wieńcowej, zaburzeniach tarczycy, dolegliwościach stawów i cukrzycy.

Wysiewanie rzeżuchy w naczyniu

Roślina lubi wilgotne podłoże.

• Nasionka zalewamy wodą  i czekamy aż zaczną się kleić.
• Delikatnie rozsmarowujemy po warstwie wilgotnej gazy rozłożonej w salaterce,  na odwróconym talerzu,
• Stawiamy w ciepłym miejscu na 2-3 dni, regularnie zraszając by podłoże nie wyschło
• Po 2-3 dniach pojawią się kiełki, w piątej, szóstej dobie zielona łączką będzie gotowa do jedzenia.

Ostrożnie obcinamy nożyczkami listki by mogły odrosnąć. Po przepłukaniu zimną wodą są i chrupiące. Trzeba zjadać na bieżąco, gdy przerosną gorzknieją, tracą walory odżywcze.

Pieprzyca siewna zaostrza potrawy pikantnym smakiem. Może być dodatkiem do kanapek, twarożków, jajek, sałatek, zup, białego barszczu. Z młodych listków robi się pesto, masło ziołowe.

Wiosenna sałatka

Listki rzeżuchy wymieszać ze szczypiorkiem, rzodkiewką, mniszkiem, pokrzywą. Doprawić do smaku solą, odrobiną śmietany, jogurtem lub oliwą.

Według zachodnich ekspertów odpowiednia dawka rzeżuchy to 1-3 łyżki dziennie. Więcej może prowadzić do zapalenie pęcherza.

Z kolei Ajurweda zaleca spożywać nie więcej niż łyżkę listków lub nasion 2-3 razy w tygodniu. Większa ilość lub częstotliwość pogarsza pitta, może doprowadzić do nierównowagi kapha.  W kuracjach leczniczych, wzmacniających stosuje się nasiona gotowane w mleku. Wówczas bez obawy można stosować kilka dni z rzędu.

Pieprzyca siewna przepisy

Napój regenerujący
Kilka łyżeczek wyciśniętego soku lub garść listków zalać szklanką wody. Zblendować z małą łyżeczką masła  ghee, oleju kokosowego lub innego tłuszczu.  Pije się co drugi dzień rano, na czczo.

Tonik na piegi, przebarwienia 
Wymieszać 3 łyżki świeżo wyciśniętego soku z pieprzycy, z łyżeczką miodu i odrobiną cytryny. Tonikiem przemywa się twarz, dłonie zostawiając do wchłonięcia.  Oczyszcza, regeneruje, rozjaśnia cerę, łagodzi podrażnienia i  redukuje zmiany trądzikowe.

Regeneracja włosów 
Świeżo wyciśnięty sok zmieszany z oliwą z oliwek wetrzeć w mokre włosy, zabezpieczyć folią i nałożyć ręcznik. Po pół godzinie spłukać wodą.

Receptury z ajurwedy

Tonik odżywczo-regenerujący 

• Łyżka nasion pieprzycy
• Szklanka mleka
• 2 łyżki cukru trzcinowego jaggery
• Zmielone nasiono kardamonu
• Pół szklanki wody

Namoczyć nasionka na noc. Rano doprowadzić do wrzenia, podgrzewać na małym ogniu aż nasiona zrobią się półprzezroczyste.  Dodać mleko i gotować aż płyn się zrobi galaretowaty. Tuż przed zdjęciem z ognia dodać jaggery, wymieszać do rozpuszczenia. Doprawić kardamonem, odstawić do ostygnięcia. Pije się w temperaturze pokojowej.

Mikstura jest polecana dla wzmocnienia po chorobach, osłabieniu, braku energii. Stosuje się w infekcjach wirusowych, nieżytach dróg oddechowych, kaszlu, gorączce, bólach, stanach zapalnych. Dla kobiet po porodzie, regeneruje i przywraca siły.  Ma dobry wpływ na układ rozrodczy, pomaga leczyć upławy.

Maseczka ujędrniająca skórę
2 łyżki drobno posiekanych młodych listków wymieszać z żółtkiem, łyżką miodu i gęstego jogurtu.  Nałożyć na twarz i szyję, po 20 minutach zmyć.