Liście czarnej porzeczki [Ribis nigri folium] od wieków wykorzystywano w lecznictwie ludowym i medycynie klasztornej. W XI wieku krzewy porzeczkowe uprawiano w ruskich monastyrach, stamtąd wywodzą się najwcześniejsze odmiany.
Z czasem zaczęły się pojawiać w europejskich klasztorach jako roślina lecznicza. Do ziołowych medykamentów wykorzystywano owoce, liście i gałązki krzewów.
Liście czarnej porzeczki w tradycyjnym zielarstwie
Tradycyjnie liście czarnej porzeczki stosowano do oczyszczania krwi, poprawy krążenia i pracy serca. Wywarami z listków likwidowano obrzęki, podagrę, dolegliwości reumatyczne, stany zapalne jamy ustnej i skóry.
Najczęściej stosowano przy problemach z układem moczowym, pokarmowym, wątrobą i drogami żółciowymi. Były lekiem pierwszej pomocy do spędzania gorączki, przy biegunkach, nieżytach żołądka, jelit, grypie, infekcjach.
Profil energetyczny
Smak: cierpki, gorzki
Energetyka: chłodzi, osusza,
Tkanki: żołądek, wątroba, jelito grube,
Działanie: zmniejsza ciepło we krwi, odprowadza wilgoć, hamuje krwawienia, biegunki, goi rany.
Usuwając nadmiar ciepła, patologicznej wilgoci wspomaga wydalanie toksyn wraz z moczem i kałem, tonizuje nerki i układ moczowy. Liście czarnej porzeczki odżywiają nadnercza i jajniki. Zapobiegają infekcjom dróg moczowych, bólom stawów i zaburzeniom naczyniowym, w tym uderzeniom gorąca. Stare zielniki zalecają w takich przypadkach 10-15 kropli nalewki z młodych listków. Pomagają też na naczyniowe bóle głowy i migreny.
Cierpki smak listków jest chłodzący, wysuszający, obkurczający, ściągający, zwężający. Napina luźne tkanki, pomaga neutralizować trucizny, toksyny.
Co mówi nauka?
Polscy badacze z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu wykazali, że liście czarnej porzeczki zawierają w sobie rekordowe ilości antyoksydantów [2]. Razem z masą innych związków stawia je w szeregu super antyoksydantów.
Zawierają duże ilości soli mineralnych, witamin, w tym C i rutyny, kwas gamma-linolenowy, garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne, olejki eteryczne. Działanie: przeciwzapalne, przeciwwirusowe [1] przeciwbakteryjnie, grzybobójcze, moczopędne, rozkurczowe, przeciwreumatyczne, wykrztuśne.
- Liście czarnej porzeczki tonizują, odtruwają organizm i usuwają obrzęki.
- Wspomagają wydzielanie soku żołądkowego, trzustkowego i jelitowego.
- Regulują przemianę materii.
- Hamują procesy gnilne.
- Dzięki związkom garbnikowym działają ściągająco na błony śluzowe.
Szukamy drogich suplementów z egzotycznych roślin mając pod ręką tak wspaniałe zioło, które im w niczym nie ustępuje.
Zastosowania liści czarnej porzeczki
Współcześnie rzadziej stosuje się w fitoterapii samodzielnie lub w mieszankach ziołowych. Listki zbieramy przy suchej pogodzie, gdy nie ma rosy. Suszymy w przewiewnym, zacienionym miejscu. Ze względu na subtelny, wykwintny aromat liście czarnej porzeczki wykorzystuje się do kiszonek, marynat, aromatyzowania nalewek, galaretek, sorbetów, lodów.
Odwary, herbatki, mieszanki leczniczo stosuje się:
- By oczyścić krew, nerki, układ moczowy i generalnie cały organizm
- Poprawić trawienie, krążenie, wzmocnić serce
- Oczyścić układ limfatyczny, zlikwidować obrzęki
- Poprawić pracę trzustki, śledziony, wątroby, nerek
- Złagodzić alergie, migreny, bóle stawów, artretyczne, reumatyczne,
- Poprawić czynność płuc, dotlenienie
- Wzmocnić wzrok i widzenie w nocy
- Leczyć bóle gardła, chrypkę, zapalenia układu moczowego, górnych dróg oddechowych, jamy ustnej, skóry, wrzody przewodu pokarmowego, biegunki
- Dla wzmocnienia przy wyczerpaniu organizmu, awitaminozie, słabej odporności
Przy suchej konstytucji liście czarnej porzeczki stosuje się z ziołami nawilżającymi, by nadmiernie nie wysuszać tkanek.
Liście czarnej porzeczki przepisy
Napar z liści czarnej porzeczki
Kilka świeżych listków lub łyżkę suszonych zalewamy szklanką wrzątku. Zaparzamy pod przykryciem 10 minut. Pije się 2 razy dziennie przy infekcjach dróg moczowych, bólach reumatycznych, dolegliwościach żylnych i tętniczych.
Stymuluje nerki , jest dobra na dnę moczanową i miażdżycę. Z miodem pomaga na chrypkę i dolegliwości gardła. Z dodatkiem soku z owoców czarnej porzeczki stosuje się w leczeniu kokluszu u dzieci.
Mleko z liściem
Jest to wiekowy, ludowy przepis na oczyszczenie krwi i reumatyzm. Łyżeczkę świeżych lub suszonych listków zalewamy szklanką gorącego mleka, zaparzamy kwadrans. Pije się szklankę płynu 2 razy dziennie. Mleko neutralizuje działanie wysuszające, napój wskazany jest dla osób z suchą skórą, błonami śluzowymi i stawami, co objawia się sztywnością.
Napój witalności
- 40 g owocu dzikiej róży
- 20 g kwiatu głogu
- 10 g liści czarnej porzeczki.
Łyżeczkę mieszanki zalewamy szklanką zimnej wody. Odstawiamy na kilka godzin, przecedzić i wypić. Napój orzeźwia, odżywia, dodaje energii i witalności. [W. Poprzęcki]
Herbatka oczyszczająca
Do łyżki suszonych liści czarnej porzeczki dodajemy po łyżce liści borówki brusznicy i dzikiej róży. Zalewamy 2 szklankami wrzątku, parzymy pod przykryciem 10 minut. Herbatka oczyszcza z toksyn, działa przeciwgorączkowo, przeciwzapalnie. Reguluje pracę nerek i układu moczowego, wzmacnia wzrok.
Herbatka na infekcje, przeziębienie
Bierzemy w równej ilości: liście czarnej porzeczki, maliny i owoc dzikiej róży. Łyżkę mieszanki zalewamy szklanką wrzątku. Kilka minut gotujemy pod przykryciem. Pije się szklankę 3 razy dziennie. Dzieciom podaje kilka razy dziennie ½ szklanki lub nawet po kilka łyków.
Mieszanki z liściem czarnej porzeczki
Herbatka na zaburzenia trawienia
Mieszamy w równej ilości: liście czarnej porzeczki, babki lancetowatej, majeranku i rumianku. Łyżkę mieszanki zalewamy szklanką wrzątku, zaparzamy pod przykryciem 15-20 minut. Stosuje się w zaburzeniach trawienia, biegunkach, nieżycie przewodu pokarmowego. Można podawać małym dzieciom i niemowlętom rozcieńczoną z wodą. [H. Różański]
Herbatka na choroby wątroby i dróg żółciowych
Mieszamy w równej ilości: liście czarnej porzeczki, kłącze perzu, ziele skrzypu, owoc jałowca, korzeń wilżyny.
Łyżkę mieszanki zalewamy szklanką wrzątku, parzmy pod przykryciem 15-20 minut. Stosuje się przy schorzeniach wątroby, pęcherzyka żółciowego, zaburzeniach metabolicznych, zaparciach, obrzękach. [H. Różański]
Herbatka na stany zapalne układu moczowego
Mieszamy w równej ilości: liście czarnej porzeczki, korzeń mniszka lekarskiego, ziele wrzosu i ziele skrzypu polnego. Łyżkę mieszanki zalewamy szklanką wrzątku, zaparzamy 15-20 minut. Stosuje się przy zapaleniu pęcherza moczowego, kamicy moczowej, skąpomoczu, krwiomoczu. Przy zatruciach, zaburzeniach przemiany materii i chorobach skórnych. [H. Różański]
Mieszanka dla zmęczonego, osłabionego serca
Mieszamy w równej ilości: liść czarnej porzeczki, kwiatostan głogu, ziele serdecznika. Łyżkę mieszanki zalewamy szklanką wrzątku, parzmy pod przykryciem 20 minut. Pije się małymi łykami 2-3 razy dziennie między posiłkami. Serce otrzyma więcej tlenu i glukozy, sprawniej pozbędzie się metabolitów.
Herbatka wzmacnia układ krwionośny i udrażnia naczynia wieńcowe. Działa przeciwzakrzepowo, chroni przed zawałem, udarem, stabilizuje ciśnienie krwi. Usuwa obrzęki nóg spowodowane niewydolnością krążenia, poprawia krążenie mózgowe.
Mieszanka na niedokrwistość,
W równej ilości mieszamy •liść czarnej porzeczki •pokrzywy • orzecha włoskiego •bobrka • krwawnik • korzeń mniszka • kłącze tataraku • owoc dzikiej róży • jałowca • jarzębiny • kwiatostan głogu.
Łyżkę mieszanki parzymy 10 minut w szklance wrzątku. Pije się 3 razy dziennie przed posiłkami. Pomaga przy niedokrwistości, anemii, zaburzeniu wchłaniania witaminy B12. Pomocniczo stosuje się w anemii złośliwej.
Ciekawostka
Liście czarnej porzeczki lub/i innych roślin zawierających garbniki można poddać fermentacji otrzymując czarną herbatę. Przepisy tutaj. Właściwości owoców i receptury Tu.
Świetny artykuł.
Dziękuję za przypomnienie, jutro ususzę liście z czarnej porzeczki. Dziękuję, że jesteście, bardzo dużo przydatnych informacji.Pozdrawiam.