Figi zamiast antybiotyków – przepisy na naturalne lekarstwa

Figi należą do najwcześniej udomowionych roślin. Uprawiano je wcześniej niż zboża i rośliny strączkowe. Figowe pestki i szczątki zwęglonych owoców odnaleziono na stanowisku archeologicznym, w opuszczonej ponad 11 tysięcy lat temu wiosce doliny Jordanu, na północ od starego miasta Jerycha. Wyglądały tak, jakby wieki temu wysuszono je i przygotowano do jedzenia.

Figa pospolita

Drzewa figowe [Ficus carica] należą pochodzą z Azji Mniejszej. Obecnie uprawia się je na całym świecie w ciepłym klimacie. Dziko występują w większości krajów śródziemnomorskich. Wytwarzają pachnące, klapowate liście na długich ogonkach i mogą owocować 200 lat.

Owoce rozwijają się z gron odwróconych kwiatów zwanych syconium. Miąższ figi to w rzeczywistości dojrzałe kwiatostany, które kwitną wewnątrz pod skórką, dlatego nigdy ich nie widać. Nazywane wielokrotnym owocem, bo kwiaty i nasiona rosną wspólnie w jednej masie. Owocniki mają mały otwór, potocznie zwany ostiolą albo okiem,  nie połączony z drzewem, co pozwala owocom się rozwijać i komunikować ze środowiskiem.

Dojrzewają dwa razy w roku: wiosną i późnym latem lub jesienią. Owoce z jesienne są największe i najlepiej smakują.  W zależności od odmiany figi różnią się kształtem i kolorem, od ciemnofioletowego, przez zielony, do różowych brązów.

Figi w starożytności

Drzewo figowe, poza oliwnym i winoroślą jest najczęściej wymieniane na kartach Biblii. Wspomina o nim ponad 70 wersetów, poczynając od Księgi Rodzaju, gdzie liść figowy służył za „odzienie” pierwszych ludzi.

„Będziecie jedli figi, każdy ze swojego drzewa”[Iz 36,16]. Słodkie owoce w czasach biblijnych stanowiły podstawowe źródło pożywienia i surowiec leczniczy. „Wtedy Izajasz powiedział: weźcie placek figowy! Gdy wzięli i położyli na wrzód, Ezechiasz wyzdrowiał.” 2 Księga Królewska, werset 7.

Suszone figi przechowywano luzem, nanizano na sznurki i spożywano w podróżach. Ubijane w formie placków  trzymano w dzbanach, zwykle zalewano oliwą.  Fig nie mogło zabraknąć na stołach Greków i Rzymian. Ponoć spartańscy wojownicy i olimpijczycy zawdzięczali im siłę i szybkość. Grecy wprowadzili nawet prawo zakazujące eksportu najlepszych owoców.

W ocalałych naczyniach ruin Pompei i Herkulanum  obok innych owoców odnaleziono resztki fig. W dobrze zachowanej żywności odkryto wysokie skażenie mikrobiologiczne różnymi szczepami bakterii nawet brucelozy. Co wskazuje że Rzymianie byli ciągle narażeni na choroby żołądkowo-jelitowe. Jednakże analiza szczątków ludzkich wykazała, że ich organizmy chronił naturalny antybiotyk. Figi w oliwie, o zbliżonym działaniu do streptomycyny.

Według historycznych zapisków Rzymscy lekarze stosowali figi do leczenia zapalenia płuc, dziąseł, migdałków, infekcji przewodu pokarmowego i skóry. Współczesne analizy potwierdzają ich antybiotyczne.

Figi w tradycyjnym zielarstwie

Tradycyjnie figi traktowano jako środek przeczyszczający, odżywczy, tonizujący i wzmacniający. Stosowano przy zaparciach, wzdęciach niestrawności, przy słabej pracy wątroby. Świeży sok przeciw pasożytom. Zewnętrznie do okładów na stłuczenia, czyraki, owrzodzenia, wypryski i guzy nowotworowe.  Sokiem (lateks) ze świeżo ułamanych gałązek usuwano kurzajki i brodawki na ciele.

Odwarami ze świeżych owoców leczono kaszel, ból gardła, owrzodzenia jamy ustnej. Liście uważano za lekarstwo na trąd, obrzęki, siniaki, wrzody i ukąszenia jadowitych stworzeń.  Napar z liści razem babką lancetowatą  w niektórych regionach do dziś podaje się przy krwotoku macicznym, czerwonce i biegunkach.

Profil energetyczny
Smak: słodki, odżywczy
Energetyka: chłodząca, neutralna
Tkanki: Płuca, żołądek, jelito grube, układ rozrodczy, hormonalny, rozrodczy, immunologiczny
Działanie: Rozprasza toksyczne ciepło i gorącą stagnację. Usuwa obrzęki, wspomaga wydzielanie śliny i płynów ustrojowych, tonizuje  żołądek i układ pokarmowy. Równoważy energię yin yang.

Według Ajurwedy  figi są budulcem krwi i energetycznym tonikiem. Oczyszczają jamę ustną, usuwają przykry smak i nieprzyjemny zapach.  Łagodzą niestrawność, zgagę, biegunki a z mlekiem zaparcia. Wzmacniają dziąsła, przynoszą ulgę w ataku kaszlu i astmie, pieczenie przy oddawaniu moczu.  Rewitalizują organizm, zalecane kobietom po wyczerpujących porodach dla szybszego nabrania sił.

Właściwości fig

Figi są bogate w łatwo przyswajalne minerały: żelazo, potas, wapń, magnez, żelazo, fosfor, mangan, miedź. Mają dużą zawartość witamin, polifenoli, luteiny, karotenów, garbników, probiotycznego błonnika. Zawierają związki o charakterze przeciwnowotworowym i olbrzymią ilość antyoksydantów. Działanie:

• Owoce – wzmacniające, odżywcze, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, odtruwające, lekko przeczyszczające, przeciwnowotworowe, przeciwstarzeniowe
• Liście: przeciwcukrzycowe, przeciwzapalne, przeciwutleniające, przeczyszczające

Bogate w potas i wapń poprawiają gęstość kości. Zalecane przy chorobach układu krążenia i serca, anemii i niskim poziomie hemoglobiny we krwi. Są doskonałym środkiem napotnym, przeciwgorączkowym, dobre na kaszel, zapalenie krtani, ból gardła.

Spożywanie dojrzałych fig łagodzi stany zapalne, wzmacnia odporność, oczyszcza krew, jest dobrodziejstwem dla układu pokarmowego. Niektóre enzymy zawarte w owocach poprawiają trawienie i przyswajanie pokarmów. Działają przeciwzapalnie i regenerująco na ścianki jelit. Suszone figi mają więcej wartości odżywczych niż świeże, chociaż obydwie formy są bardzo pożywne i dobre dla zdrowia.

Współczesne zastosowania: choroby wątroby, skóry, serca, zaburzenia trawienia, cukrzyca, anemia, nowotwory, osteoporoza, infekcje dróg moczowych, obniżona odporność, osłabienie, przewlekłe zmęczenie.

Według badań figi wykazują silną aktywność antybiotyczną przeciw zjadliwym szczepom bakterii [1], w tym wąglikowi [2].

Figi zastosowania i przepisy

Świeżo zebrane figi są słodkie, z wyczuwalnym kwaskowatym smakiem. W mojej opinii lekko mdłe, jedna pokrojona na ćwiartki w zupełności wystarcza. Ale to doskonała przystawka do letnich sałatek, dobrze się komponują z serem kozim, salami, szynką i w słodkich deserach.

Super bio świeże figi z mojego ogrodu

Suszone trzeba namoczyć na noc przed jedzeniem.

Odwar z suszonych fig 
Kilka owoców zalać wrzątkiem, zagotować i zaparzać 5-15 minut. Liście fig zalać wrzątkiem i parzyć przez 5-15 minut. Pije się przy kaszlu, zapaleniu oskrzeli i stosuje do płukania jamy ustnej. Pomaga na owrzodzenia, afty i łagodzi ból gardła.

Stary przepis na kaszel

Garść hyzopu zmieszany z uncją fig, rodzynek daktyli i jęczmienia zalać litrem wody. Doprowadzić do wrzenia, ostawić na chwilę i przecedzić. Dodać dwa białka z cukrem i miodem. Ponownie zagotować. Ponoć bardzo skutecznie działa na uporczywy kaszel. Do dziś zmodyfikowane wersje stosuje się w niektórych regionach.

Figi w oliwie
Tradycyjny, wiekowy przepis leczniczy stosowany w moich stronach 

40 naturalnie suszonych fig przekroić na pół, umieścić w  kamiennym garnku lub szklanym słoju. Zalać  litrem dobrej jakości oliwy z oliwek.  Zamknąć naczynie i odstawić na 40 dni w suche, zacienione miejsce. Więcej o przepisie i zastosowania tutaj.

• Żucie fig wzmacnia zęby, język i dziąsła, pomaga na owrzodzenia i afty
• Gorącą pastę z ugotowanych fig stosuję się okładów na skórę przy czyrakach, wrzodach, małych guzach i stanach zapalnych.
• Na infekcje z bólem gardła gotuje się suszone figi z kozieradką i świętą bazylią.
• Przyjmowane rano z długim pieprzem są pomocne przy astmie, zapobiegają atakom
• Liście figowe używa się do okładów na gardło, przy anginie, śwince, obmywania skóry i wewnętrznie.

B. della Porta