Koniczyna polna [Trifolium arvense] to kolejne niepozorne, skromne ziele o cennych leczniczych właściwościach.
Niewielka roślinka z rodziny motylkowatych wyrasta na suchych terenach. Pospolicie występuje na trawnikach, boiskach sportowych, piaszczystych nieużytkach, przydrożach, miedzach, ubogich łąkach.
Koniczyna polna
Wyrasta do 40 cm wysokości. Ma kosmato owłosioną, rozgałęzioną łodygę z trzylistkowymi, lancetowatymi, ząbkowanymi liśćmi. Poznamy ją po mięciutkich, puszysto owłosionych kotkowatych kwiatostanach w kształcie walca. Przypominają wierzbowe bazie, stąd ludowe nazwy kotki, kądziołki Matki Boskiej, szare koćki, kocie nerki, kończywiec.
Koniczyna polna jest rośliną jednoroczną, czasami dwuletnią. Kwitnie od czerwca do września. Na początku kwitnienia kwiatostany mają jasny szarobiały kolor, który z czasem zmienia barwę na różową lub czerwoną, by we wrześniu przybrać ciemny brązowy odcień.
Koniczyna polna ma podobne właściwości do swych bardziej znanych bardziej kuzynek – koniczyny czerwonej i białej. Surowcem zielarskim jest świeże lub ususzone ziele zbierane wraz z kwiatostanem w okresie kwitnienia.
Suszymy rozkładając cienką warstwą w temperaturze pokojowej w zaciemnionym miejscu.
Koniczyna polna właściwości lecznicze
Słodki, odżywczy smak sprawia, że jest wspaniałym dodatkiem do herbatek. Według TCM koniczyna polna oddziałuje na płuca, nerki i pęcherz. Oczyszcza, odżywia krew, usuwa ciepło i toksyny, zmniejsza stany zapalne, tonizuje Yin.
W medycynie ludowej była popularnym środkiem stosowanym przy biegunkach i nieżytach jelit. Na wsiach zrywano świeże ziele, zaparzano i dolegliwości szybko ustępowały. Roślina zawiera sporo witamin, flawonoidów, garbników, fenoli i kwasów organicznych.
Działanie:
- przeciwbiegunkowe, przeciwzapalne, bakteriobójcze,
- moczopędne, rozkurczowe, powlekające
- estrogenne
- pobudza czynności wydzielnicze wątroby
- działa rozkurczowo na mięśnie gładkie narządów wewnętrznych i układu oddechowego
- wzmacnia organizm
Zastosowanie lecznicze:
- biegunki, nieżyty przewodu pokarmowego, zaburzenia pracy wątroby
- zaburzenia miesiączkowania, dolegliwości okresu przekwitania
- choroby układu oddechowego: kaszel, grypa, przeziębienie, zapalenie oskrzeli, astma, koklusz
- artretyzm, dna moczanowa, bóle stawów
- bóle głowy, ogólne osłabienie
- zewnętrznie: rany, odleżyny, ukąszenia owadów, stłuczenia, irygacji pochwy
Koniczyna polna przepisy i stosowanie
Napar z koniczyny polnej
2 łyżeczki rozdrobnionego ziela z kwiatostanem zaparzamy w szklance wrzątku 20 minut. Pije się 1/2 szklanki 4-5 razy dziennie dziennie przy biegunkach, nieżycie i krwawieniach z przewodu pokarmowego. Dwa razy dziennie szklankę naparu przy dolegliwościach miesiączkowych, astmie, kaszlu, przeziębieniu, grypie, bólach głowy lub na ogólne wzmocnienie.
Odwar
2 łyżeczki suszu zalewamy szklanką letniej wody. Doprowadzamy do wrzenia na wolnym ogniu. Zaparzamy pod przykryciem 3 minuty. Stosuje się 3 razy dziennie szklankę odwaru w biegunkach, bólach stawów, artretyzmie, dnie moczanowej, dolegliwościach kobiecych.
Zewnętrznie do przymoczek, przemywania ran, kompresowania odleżyn, stłuczeń oparzeń i irygacji pochwy. Kąpiele z odwarem wzmacniają ogólnie i pomagają przy dolegliwościach kobiecych. Polecane dla osób wyczerpanych, osłabionych, chorowitych, słabo rozwijających się dzieci.
Kończywiec można stosować zamiennie z koniczyną czerwoną.