Mniszek lekarski [Taraxacum officinale] ma bardzo długą historię stosowania. Już w starożytnej Grecji z kwiatków i korzenia sporządzano mikstury przeciwzapalne na choroby układu oddechowego, pokarmowego i różnorakie infekcje.
Zakwita wczesną wiosną tworząc kwieciste żółte dywany. Złoci się na łąkach, przydrożach i miejskich trawnikach. Kiedy przekwita, żółte dywany pokrywają się bielą delikatnych, puchowych kul.
W każdej z nich, po rozsypaniu przez wiatr owoców pozostaje łysa główka otoczona wianuszkiem zeschniętych listków. Wyglądająca niczym miniaturka ogolonej głowy mnicha. Stąd nazwy mniszek i mnisza główka.
Mniszek lekarski właściwości
W zielarstwie wykorzystuje się kwiat, liście, łodyżki i korzeń.
Kwiaty mniszka zbieramy na przełomie kwietnia i maja z dala od dróg i pól uprawnych ze względu na pestycydy. Wybieramy na zbiór dzień słoneczny w godzinach przedpołudniowych, po południu kwiaty mogą mieć posmak goryczki. Trzeba uważać by nie pomylić z mleczem polnym. W mniszku wszystkie pędy wyrastają bezpośrednio z ziemi, a mleczu z łodygi – to główna cecha odróżniająca.
Mniszek lekarski pomaga w schorzeniach wątroby i pęcherzyka żółciowego. Często działa skutecznie w przypadku marskości wątroby i po przebytym wirusowym zapaleniu. Ze względu na właściwości moczopędne polecany jest w schorzeniach pęcherza, nerek i kamicy moczowej.
- Oczyszcza krew, wątrobę i nerki z toksyn.
- Pobudza wydzielanie soków trawiennych, reguluje pracę układu pokarmowego.
Najprostsze lekarstwo ze zmielonego korzenia: 3 razy dziennie zażywa się odrobinę proszku na końcu noża popijając wodą. Szkodliwe substancje wraz z potem i moczem zaczną wychodzić z organizmu.
Mniszek lekarski – przepisy
Przez stulecia stosowania wypracowano różne przepisy, nie wszystkie z nich się zachowały, jednak wiele z nich wciąż jest wykorzystywanych
Syrop z mniszka wg receptury I. Gumowskiej
Składniki: 4 kopiaste garście koszyczków mniszka • Litr wody • Kilogram nieoczyszczonego cukru • ½ cytryny
Wykonanie:
- Koszyczki mniszka zalać zimną wodą. Powoli podgrzewać do wrzenia.
- Po zagotowaniu zdjąć garnek z ognia, odstawić na noc.
- Rano wylać wszystko na sito. Przecedzić i starannie odcisnąć zioła.
- Dodać cukier i połówkę cytryny pokrojonej na plasterki (ze skórką jeśli nie pryskana).
- W garnku bez pokrywki podgrzewać na bardzo wolnym ogniu. Ciecz odparowuje się bez gotowania, by zachować wszystkie witaminy
- Raz lub dwa ochłodzić, sprawdzając czy konsystencja syropu jest odpowiednia.
Syrop z mniszka przepis czeski
Składniki: • 350-400 kwiatów mniszka • Litr wody • Kilogram cukru • cytryna
Wykonanie:
- Kwiaty starannie umyć i zalać zimną wodą.
- Zagotować, dodać cytrynę pokrojoną w plasterki.
- Gotować pod przykryciem ok. 15 minut i odstawić.
- Następnego dnia przecedzić starannie odciskając zioła.
- Do otrzymanego soku dodać kilogram cukru lub trochę mniej.
- Gotować na małym ogniu od 45 minut do 2 godzin, odparowując.
- Gorący sok przelać do wygotowanych, ciepłych butelek
- Pasteryzować 20 minut pod kocem
Syrop z mniszka przepis skandynawski
Składniki: 50 żółtych kwiatów mniszka bez zielonych części • 3 pokrojone zielone jabłka ze skórką, jeśli nie pryskane • Łodyga rabarbaru (opcjonalnie) • Litr wody • Ok. ½ kg cukru • Sok z jednej cytryny.
Wykonanie krok po kroku:
- Płatki mniszka, jabłka i rabarbar zalać wodą
- Podgrzewać na wolnym ogniu ½ godziny.
- Przecedzić, sok wlać powrotem do garnka
- Dodać wagowo mniej więcej tyle samo cukru ile soku i sok z cytryny.
- Na wolnym ogniu doprowadzić do wrzenia,
- Nie gotować zbyt długo bo może zmienić kolor.
- Przelać do wyparzonych słoiczków.
Syrop z mniszka przepis orientalny
Składniki: 50 żółtych kwiatów mniszka bez zielonych części • litr wody • cytryna • pomarańcza • 2 goździki • kilogram cukru
Wykonanie krok po kroku:
- Mniszek zalać wrzątkiem w szklanym naczyniu.
- Odstawić na 3 dni i odcedzić.
- Do płynu dodać pokrojone w plasterki cytrynę i pomarańczę
- Dodać goździki i cukier.
- Gotować na małym ogniu, aż zgęstnieje.
- Przelać do wyparzonych słoiczków i przykryć kocem na 20 minut.
Syrop z mniszka na zimno wg przepisu prof. Ożarowskiego
Składniki: Oskubane żółte płatki mniszka • Cukier do przesypywania • Łyżka spirytusu lub 2 łyżki wódki na słoiczek 200 ml
Wykonanie krok po kroku:
- Płatki mniszka układać warstwami w wyparzonym słoiczku, przesypując cukrem, lekko ugniatając.
- Skropić alkoholem
- Odstawić na tydzień, nie odcedzać
Przechowywać lodówce do 4 miesięcy. Przyjmuje się zaczynając od jednej łyżeczki, stopniowo zwiększając dawkę do 3-4 łyżeczek dziennie. Pomaga przy nawracających infekcji gardła i górnych dróg oddechowych.
Mniszek lekarski inne przepisy
Nalewka z mniszka wg Prof. Ożarowskiego
- Młode liście mniszka lub całe rośliny umyć i oczyścić.
- Całość zmielić w maszynce do mięsa. Starannie, mocno odcisnąć.
- Wyciśnięty sok połączyć ze spirytusem w proporcji 5:1
- Przelać do butelek z ciemnego szkła.
- Przechowywać w lodówce.
Dawkowanie:
Nalewkę przyjmuje się rozcieńczoną z wodą zaczynając od 1 łyżeczki , stopniowo zwiększając dawkę do 4 dziennie. Odtruwa oczyszcza organizm, działa wzmacniająco i chroni przed infekcjami.
Oliwa z mniszka lekarskiego
Składniki: ½ szklanki żółtych płatków mniszka • szklanka oliwy z oliwek.
- Oczyszczone, pozbawione wilgoci płatki zalać w słoiku oliwą.
- Podgrzewać na małym ogniu w kąpieli wodnej 1-2 godziny.
- Odstawić do wystudzenia.
- Przecedzić starannie odciskając zioła.
- Stosuje się zewnętrznie przy bólach reumatycznych, mięśniowych, problemach skórnych.
Ocet winny z mniszka lekarskiego
- Młode całe rośliny mniszka wraz z korzeniem umyć i oczyścić.
- Osuszyć, drobno pokroić, ułożyć w szklanym naczyniu.
- Zalać domowym octem jabłkowym w proporcji 1:1½.
- Szczelnie zamknąć i odstawić w ciemne miejsce na 2 tygodnie.
- Przecedzić starannie odciskając.
- Zażywa się 1-3 razy dziennie – łyżka stołowa na szklankę wody.
A czy zamiast cukru można ksylitol lub erytrol? Szukam. Sposobu dla diabetyka.
Wtym roku chcę wypróbować soki i syropki z ziół zamiast cukru dać cukier brzozowy zobaczę jaki będą miały smak