Żurawina błotna [Vaccinium oxycoccos L. Oxycoccus palustris L.] po łacinie oznacza szczepionkę. Sama nazwa sugeruje już właściwości lecznicze.
Bardzo duża zawartość witamin, minerałów, kwasów organicznych i przeciwutleniaczy niewątpliwie podnosi odporność organizmu. Owoce ze stanu naturalnego zawierają kompletny zestaw składników odżywczych wspólnych dla dzikich jagód.
Najzdrowsza jest dzika żurawina, o małych, bardziej soczystych owocach z cieniutką skórką. Po wyciśnięciu soku pozostaje niewiele odpadków. Owoce żurawiny uprawnej, wielkoowocowej [Oxycoccus macrocarpus] są idealne do przetworów kulinarnych .
Żurawina błotna
Blisko spokrewniona z borówką czarną i brusznicą. Jest wiecznie zieloną pełzającą krzewinką o cienkich pędach. Występuje na terenach podmokłych i torfowiskach tworząc darnie. Ma drobne błyszczące listki, różowe kwiaty i niewielkie czerwone jagody.
Kwitnie w czerwcu, owoce zbieramy od końca września przez całą jesień do zimy. Surowcem leczniczym są dojrzałe owoce ze stanu naturalnego. Robi się z nich soki, wyciągi lub suszy. Jagody żurawiny hodowlanej dojrzewają 2 tygodnie wcześniej, świetne na witaminowe przetwory – sosy i dżemy.
Właściwości lecznicze żurawiny błotnej
Żurawina błotna jest naturalnym antybiotykiem. Bogata w polifenole, pektyny, witaminę C, B1, beta-karoten i cenne kwasy: cytrynowy, jabłkowy, ursolowy, benzoesowy, galusowy, chinowy, oleandrowy.
Zawiera substancje hamujące zasiedlanie się bakterii w układzie moczowym. Flawonoidy wzmacniają elastyczność naczyń krwionośnych. Garbniki napinają luźne tkanki. Antocyjany działają przeciwutleniająco, tonizują naczynia krwionośne, stabilizują wiązania włókien kolagenowych i chronią przed procesami zapalnymi.
Dzięki kwasom organicznym można wykorzystać jako naturalny konserwant w przetworach z łatwo psujących się owoców: truskawek, malin. Generalnie żurawina wzmacnia serce, układ krwionośny, poprawia pracę układu pokarmowego i przemianę materii. Oczyszcza z toksyn, wzmacnia, poprawia pamięć i relaksuje system nerwowy.
Działanie: przeciwdrobnoustrojowe, przeciwzapalne, ściągające , moczopędne, przeciwutleniające, przeciwwymiotne, przeciwbiegunkowe przeciwobrzękowe, przeciwpłytkowe – hamujące agregację płytek krwi, przeciwdziałając powstawaniu zakrzepów.
Zastosowania żurawiny błotnej:
- Infekcje, stany zapalne pęcherza i dróg moczowych
- Skłonność do próchnicy zębów, choroby dziąseł, paradontoza, [1]
- Wrzody żołądka, dwunastnicy, słaba przemiana materii
- Dolegliwości serca, układu krwionośnego, nerwowego,
- Zaburzenia wzroku: zwyrodnienie plamki żółtej, siatkówki, retinopatia, zaćma, kurza ślepota, jaskra
- Reumatyzm, dna moczanowa, RZS
- Niewydolność żylna (zwłaszcza dolnych kończyn), hemoroidy, żylaki, łamliwość naczyń włosowatych
Co ciekawe Indianie północnoamerykańscy wykorzystywali bakteriobójcze właściwości żurawiny do leczenia ran, także po zatrutych strzałach. Cenili za wysoką wartość odżywczą, stosowali w leczeniu szkorbutu, dolegliwości układu moczowego. Suszone jagody o działaniu ściągającym używano przy biegunkach, czerwonce. Odwary z liści w leczeniu cukrzycy.
Olejki z nasion żurawiny wielkoowocowej stosuje się do pielęgnacji cery suchej i problematycznej. 2-3 krople wystarczają by nawilżyć całą twarz. Wygładza, rozjaśnia skórę i opóźnia powstawanie zmarszczek.
Żurawina – przepisy lecznicze
Domowy sok z żurawiny
Najzdrowszym jest świeżo wyciśnięty sok z żurawiny. Sok wyciskamy z surowych owoców w wyciskarce lub sokowirówce. Jeśli chcemy przygotować zapasy na dłużej bierzemy: 1 kg żurawiny, litr wody, 150 g cukru.
Owoce zasypujemy cukrem w garnku. Odstawiamy na kilkanaście godzin. Zalewamy wodą i gotujemy na małym ogniu nie doprowadzając do wrzenia. Po wystudzeniu przecedzamy. Przelewamy do wyparzonych słoiczków i odwracamy do góry dnem.
Domowy sok z żurawiny
- Podnosi odporność, leczy infekcje nerek i dróg moczowych, nieżyty przewodu pokarmowego
- Reguluje ciśnienie krwi, wzmacnia serce i układ krążenia
- Odtruwa i oczyszcza organizm. Rozgrzewa, działa napotnie, antybakteryjnie i przeciwgrzybiczo
- Zapobiega powstawaniu groźnych dla życia zakrzepów
- Pomocniczo stosuje się przy anginie, chronicznym zapaleniu migdałków.
- Pomaga w chorobach reumatycznych, bezsenności i chronicznym zmęczeniu.
- Zalecany przy awitaminozie, nadmiernym stresie
Bez obawy można stosować u małych dzieci w leczeniu przeziębień i gorączki.
- Sok żurawinowy z miodem 1-2 łyżeczki na szklankę. Pije się 20 minut przed posiłkiem 100 ml. Pomaga na kaszel, ból gardła, przeziębienia, ostre infekcje układu oddechowego
- Wymieszany 1:1 z sokiem buraczanym stosuje się w dolegliwościach spowodowanych niedoborem kwasu żołądkowego, zapaleniu okrężnicy z zaparciami, skurczami. Chroni przez zakrzepowym zapaleniem żył i miażdżycą. Kuracja 2 tygodniowa, 1/4 szklanki 3 razy dziennie.
Napój z wytłoków
Pozostałości po wyciśniętym soku zalewamy wodą. Odstawiamy na godzinę. Odcedzamy dodajemy wcześniej przygotowanego soku i miód do smaku. Przelewamy do szklanego naczynia. Można popijać cały dzień dla wzmocnienia.
Żurawina na paradontozę
Codziennie zjadanie garstki żurawiny leczy paradontozę. Zapobiega obniżaniu się dziąseł i próchnicy zębów. Kurację stosuje się 2 tygodnie.
Świeże owoce można zamrozić lub ususzyć.
Żurawina z czosnkiem i miodem
Na odporność, osłabienie serca, nadciśnienie, miażdżycę. Zalecana osobom, którym grozi zawał serca i po zawale. Przepis tutaj
Domowy kisiel z żurawiny
- Szklanka żurawiny
- 1 i ½ szklanki gotowanej wody
- 4 łyżeczki cukru
- 2 czubate łyżeczki mąki ziemniaczanej
Żurawinę rozgniatamy i przecieramy na sitku. Większą część przecieru zalewamy wrzątkiem. Zagotowujemy, dodajemy cukier. W garnuszku bełtamy mąkę ziemniaczaną z zimną wodą. Wlewamy roztwór do garnka ciągle mieszając. Jak się zagotuje zmniejszamy ogień.Dodajemy pozostałą część przecieru mieszając. Przelany do salaterek kisiel można polać sokiem. Wyśmienicie smakuje i łagodzi nieżyty układu pokarmowego
Kulinarne przetwory z żurawiny
Sos żurawinowy do mięsa
Ciekawy, lekko cierpki smak sprawia, że pieczyste smakuje wybornie.
- ½ kg żurawiny
- 10 łyżek dobrego, gronowego czerwonego wina
- szklanka wody
- 2 łyżki cukru
- pieprz cayenne, mielone goździki, cynamon, imbir, najlepiej kandyzowany, gałka muszkatołowa
Wypłukaną żurawinę zalewamy w garnku wodą. Gotujemy na średnim ogniu mieszając. Kiedy owoce zaczną pękać i puszczać sok dolewamy wino, cukier i przyprawy. Gotujemy aż sos uzyska pożądaną konsystencję – nie może się rozwarstwiać. Serwujemy na stół w osobnej salaterce do dań z drobiu i mięsa.
Jabłka z żurawiną i cynamonem pod kruszonką
06Łatwy przepis tutaj
Nalewka z żurawiny
- 1 kg żurawiny
- ½ litra wódki
- szklanka cukru
- ½ szklanki wody
- Kilka kropel olejku migdałowego
Umyte i wysuszone owoce zamrażamy na dobę. Po wyjęciu z zamrażalnika wsypujemy do szklanego słoja. Rozgniatamy, zalewamy wódką Odstawiamy w temperaturze pokojowej. Po 2-3 tygodniach odcedzamy.
Gotujemy w wodzie cukier i olejek. Schłodzony syrop łączymy z nalewką. Przelewamy do butelek, im dłużej dojrzewa tym lepiej smakuje. Nalewkę można stosować zapobiegawczo przy częstych infekcjach układu moczowego. Jako środek wzmacniający, witaminizujący. Pije się 1-2 kieliszki dziennie.
Uwaga: osoby stosujące leki rozrzedzające krew powinny ostrożnie sięgać po żurawinę i jej przetwory.