Czarna rzepa zdrowie i krzepa. Lecznicze i kulinarne przepisy

Czarna rzepa [Raphanus sativus niger] należy do najstarszych warzyw uprawianych na terenach Eurazji. Jest zimową odmianą rzodkiewki, spokrewnioną z kapustą, jarmużem i chrzanem.

Częścią jadalną bulwiasty korzeń pokryty czarną skórką, a wnętrze wypełnia biały miąższ. Nazywana jest czarną rzodkwią, a ze względu na wyjątkowo ostry smak i aromat – paryskim chrzanem.

Historia czarnej rzepy

Pochodzi pochodzi z rejonów morza Śródziemnego. Dowody archeologiczne wskazują, że z zalet czarnej rzepy korzystali już mieszkańcy starożytnego Egiptu.  Od średniowiecza szybko rozpowszechniła się w całej Europie. Powszechnie korzystano z jej zalet w kuchni, a w średniowiecznych klasztorach uprawiano jako roślinę leczniczą.

Św. Hildegarda zalecała czarną rzepę osobom otyłym, pełnym „gnilnych soków”, odradzała wychudzonym, silnie osłabionym chorobą. „Jest bardziej ciepła niż zimna.  Zjedzona oczyszcza mózg i usuwa szkodliwe soki jelit. (…) Kto ma w sobie dużo śluzu, korzeń sproszkować, ugotować miód w winie i wsypać do niego ten proszek, a oczyści go ze śluzu. (…).

W medycynie wschodniej gorzka, cierpka i pikantna czarna rzepa  jest dobrze znanym tonikiem wątroby i dróg żółciowych.  Ajurweda wykorzystuje terapiach odtruwających wątrobę, oczyszczających drogi żółciowe, poprawiających trawienie i wzmacniających odporność. Medycyna chińska zaleca osobom otyłym,  z problemami w trawieniu tłuszczów i białek.

Do dziś w wielu regionach czarna rzepa jest popularnym środkiem w leczeniu infekcji dróg oddechowych. Pod różnymi postaciami stosuje się przy kaszlu, przeziębieniach, stanach grypowych, zapaleniu oskrzeli.

Czarna rzepa zdrowotne właściwości

W połowie XX wieku straciła na popularności, jej miejsce zajęły łagodniejsze w smaku odmiany. Czarna rzepa jest mrozoodpornym, niewymagającym łatwym w uprawie warzywem. Zawiera i mniej wody, dłużej zachowuje świeżość. Jesienią duże czarne kule spotyka się na targowiskach, warto się skusić, bo są cennym źródłem minerałów i naturalnym lekiem.

Bulwiasty korzeń jest bogatym źródłem przeciwutleniaczy, witamin z grupy B, C, A, potasu, magnezu, wapnia, cynku, żelaza,  kwasu foliowego, miedzi i manganu.  Zawiera sporo białka, węglowodanów, błonnika i jest niskokaloryczny (12 kcal w 100 gramach).

Związki siarkowe, glukozynolany o ostrym zapachu mają specyficzne działanie: pobudzają wydzielanie soków trawiennych, śliny i żółci i są silnym środkiem przeciwnowotrowym. Olejki gorczyczne potrafią niszczyć wirusy i bakterie odporne na antybiotyki.

Czarna rzepa jest silnym odtruwaczem [1], tonikiem trawiennym, wzmacniającym odporność.  Działanie: antyoksydacyjne, odkażające, przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe, moczopędne, żółciotwórcze, przeciwnowotworowe, przeciwcukrzycowe, przeciwreumatyczne, wykrztuśne.

• Pomocna w zaburzeniach trawiennych, chorobach nerek, wątroby i pęcherzyka żółciowego.
• Poprawia metabolizm, wspomaga trawienie tłuszczów, białek, reguluje poziom cukru.
• Zapobiega tworzeniu się złogów, kamieni w nerkach i drogach żółciowy.
• Usuwa nadmiar gorąca z wątroby, tonizuje pęcherzyk żółciowy.
• Łagodzi kaszel i infekcje dróg oddechowych
• Poprawia mikrokrążenie, wzmacnia włosy, skórę i paznokcie
• Zewnętrznie w nalewkach skuteczna w bólach pleców, stawów, zapaleniu korzonków

Czarna rzepa przepisy

Dawniej często gościła na stołach na ciepło i zimno. Mimo intensywnego smaku czarna rzepa jest bardzo soczysta. Najprościej zetrzeć na tarce, doprawić solą, odrobiną oliwy i wymieszać z jogurtem. Można wzbogacić orzechami, marchewką, jabłkiem, kiszonym ogórkiem lub dowolnymi ziołami.

Podczas obróbki termicznej traci intensywny smak. Gotowana z ziemniakami, doprawiona solą, białym pieprzem i odrobiną gałki muszkatołowej jest idealna w postaci purée. Można usmażyć na patelni z ziołami, upiec w z dodatkiem boczku, tłustych mięs, ugotować zupę lub dorzucić do sosu.

Surówka na odtrucie
Połowę korzenia czarnej rzepy wymieszać z 2 łyżkami oliwy z oliwek. Surówkę zjada się codziennie przez miesiąc. Oczyszcza wątrobę i drogi żółciowe ze złogów, odtruwa, oczyszcza cały organizm.

Sok z czarnej rzepy 
Zetrzeć na tarce czarną rzepę, wycisnąć sok przez gazę.

• Przy kamieniach żółciowych: pije się rano na czczo, zaczynając od jednej łyżeczki, zwiększając każdego dnia dochodząc do 4. Sok należy wycisnąć wieczorem.
• Odżywka do włosów: sok wciera się w skórę głowy 3 godziny przed umyciem. Kurację stosuje miesiąc. Doskonale pielęgnuje włosy, wzmacnia, przywraca blask, hamuje wypadanie, likwiduje łupież.
• Zapalenie oskrzeli: 2-3 łyżki dodaje się do połowy szklanki soku z kapusty, dosładza miodem
• By wspomóc trawienie i złagodzić dolegliwości żołądkowe pije się 50 ml soku do 4 tygodni.

Syrop z czarnej rzepy 

Dużą bulwę czarnej rzepy umyć i osuszyć. Odkroić kawałek górnej części, która będzie pełnić rolę przykrywki. W okrojonym miejscu wydrążyć zagłębienie i napełnić je miodem. Przykryć górną częścią i odstawić na kilka godzin.

Stosuje się łyżkę 3-4 razy dziennie między posiłkami. Dzieci jedną łyżeczkę. Można dolewać miodu do rzepy trzykrotnie. Zastosowania:

• Suchy kaszel, ból gardła, grypa, zapalenie oskrzeli, płuc, niska odporność.
• Zanieczyszczona wątroba, zastój w drogach żółciowych, słabe trawienie
• Kamica nerkowa, wysokie ciśnienie, zaburzenia hormonalne tarczycy
• Wysokie ciśnienie, słabe krążenie, wypadające włosy, problemy skórne

Nalewka do wcierania

Obraną ze skórki, startą na grubych oczkach tarki czarnej rzepy zalać 70% alkoholem w proporcji 1:5. Odstawić na 2 tygodnie i przefiltrować. Nalewką naciera się obolałe mięśnie, stawy i kręgosłup. Bardzo skutecznie łagodzi ból i nerwobóle. Można używać do wcierania skóry głowy przy wypadających włosach i na skórę w trudno gojących się ranach.

Ludowy środek napotny 

• Nie za mocna czarna herbata
• Sok z czarnej rzepy
• Odrobina imbiru i szczypta soli

Zachować kolejność w dodawaniu składników. Po wymieszaniu wypić, powoduje silne pocenie, usuwa toksyczne płyny ustrojowe.