Dereń jadalny – właściwości, zastosowanie, przepisy
Dereń jadalny – niegdyś bardzo popularny w kuchni, domowej apteczce a szczególnie jako składnik słynnej dereniówki. Owoce derenia jadalnego są podobne do żurawiny.
Obecnie mało kto pamięta że z owoców derenia można robić przetwory czy nalewki a szkoda, bo dereń zawiera związki o ogromnym potencjale antyoksydacyjnym. Zawartość przeciwutleniaczy może wynieść nawet ponad 900 mg na 100g, przy czym w skórce jest ich kilkakrotnie więcej niż w miąższu. I co ważne poddawanie go obróbce termicznej prawie ich nie niszczy.
Dawniej owocami derenia leczono szkorbut, anemię, infekcje dróg moczowych i oddechowych, wysokie ciśnienie, osłabienie, brak apetytu, problemy trawienne,w tym biegunki a z suszonych liści i kory parzono wzmacniające odwary, które stosowano nawet przy leczeniu malarii.
Obecnie wiadomo, że dereń posiada silne właściwości przeciwdrobnoustrojowe, jest skuteczny w walce z bakteriami oraz 3 rodzajami grzybów : candida albicans, aspergillus fumigatus i trichophyton mentagrophytes co potwierdzili naukowcy z Uniwersytetu Jagielońskiego
Dereń poza antyutleniaczami zawiera ogromne ilości witaminy C, P, A i żelaza. Poza tym jest źródłem wapnia, potasu, fosforu, magnezu, cynku, miedzi i manganu, beta-karotenu, flawonoidów, pektyn i kwasu jabłkowego i chinowego.
Surowe, przejrzałe owoce derenia jadano przy złej przemianie materii i anemii. Warto je stosować przy kandydozie, wystarczy kilka owoców raz na jakiś czas w celu złagodzenia lub ustąpienia objawów.
Herbatka z derenia
Łyżkę suszonych owoców zalać 200ml wrzątku, odstawić pod przykryciem na 15 minut. Stosować w celu wzmocnienia i przy infekcjach.
Sok z derenia
Owoce wydrylować, wycisnąć sok w wyciskarce lub sokowirówce. Dodawać do herbaty zamiast cytryny, wody, kompotów, jogurtów, deserów.
Sok z derenia pomaga na przeziębienia, szkorbut, reumatyzm, rumień skórny, brak apetytu, cukrzycę i ogólnie wzmacnia.
Syrop z derenia
Wydrylowane owoce gotować z w wodzie z dodatkiem cukru wg uznania do uzyskania gęstego syropu. Pomaga przy wysokim ciśnieniu krwi, infekcjach, stanach zapalnych dróg oddechowych.
Konfitura z derenia
1kg umytych owoców derenia zalać ½ szklanki wody zagotować. Po przestudzeniu wyjąć pestki, zalać je ½ szklanki wody, gotować do czasu aż cały miąższ odpadnie od pestek. Przelać wodę z miąższem do wcześniej oddzielonych owoców i gotować aż zgęstnieje. Dodać cukier wg uznania i chwile podgotować. Dereń ma dużo pektyn, więc nie należny go długo poddawać obróbce cieplnej, by za bardzo nie gęstniał.
Marynowany dereń a’la oliwki
1/2 kg niedojrzałych owoców derenia
300ml octu
300ml wody
4 łyżeczki cukru
2 łyżeczki soli
10 ziarenek pieprzu
5-10 goździków
3 listki laurowe
Umyte owoce zalać wodą z octem, dodać przyprawy i cukier. Zagotować, od momentu wrzenia gotować maksymalnie 1 minutę, inaczej owoce się rozpadną. Przelać do wyparzonych słoików, pasteryzować ok 10 min.
Marynowany dereń w smaku przypomina oliwki, dlatego otrzymał nazwę „fałszywe oliwki”. Poprawia trawienie i oczyszcza żołądek.
Dereniówka przepis
40dkg dojrzałych owoców derenia ponakłuwać wykałaczką. Zasypać 1,5kg cukru, odstawić na 24g. Następnego dnia zalać 0,5L wódki i odstawić na miesiąc. Po czym przefiltrować, przelać do butelek z ciemnego szkła, odstawić na co najmniej 4 miesiące do dojrzewania.
Przy grypie, przeziębieniach, gorączce stosować 2 łyżki nalewki 2 razy dziennie – objawy szybko ustąpią. Nalewkę dobrze jest stosować przy dolegliwościach trawiennych.
Owoce derenia są popularne w kuchniach kaukaskiej i bałkańskiej, szczególnie jako dodatek do sosów mięsnych nadając im oryginalny smak.
