Korzeń chrzanu – przepisy na tradycyjne, domowe lekarstwa

Korzeń chrzanu od wieków jest wykorzystywany w wielu kulturach jako przyprawa i lekarstwo. Pięknie brzmiąca łacińska nazwa Armoracia rusticana oznacza tereny wiejskie blisko morza.

Prawdopodobnie pochodzi z nadmorskich terenów śródziemnomorskich. Obecnie w stanie dzikim występuje w Europie środkowo-wschodniej, gdzie powszechnie się też uprawia.

Korzeń chrzanu

Chrzan pospolity jest silną, nie do zniszczenia wieloletnią rośliną z rodziny kapustowatych. Odporną ciężkie warunki atmosferyczne, mrozy i wielotygodniowe susze.  Z małego korzonka pozostawionego w ziemi potrafi odrosnąć mocna bylina z bujnymi liśćmi i grubymi, palowymi korzeniami, o największej wartości.

Korzeń chrzanu zbieramy wczesną wiosną lub jesienią. Wtedy zawiera najwięcej mocy, energii i substancji aktywnych.  Nienaruszony jest prawie bezwonny. Podczas krojenia lub ścierania na tarce wydziela ostry zapach, powodujący łzawienie. Pod wpływem powietrza lub ciepła traci ostrość, ciemnieje i nabiera mocno gorzkiego smaku.

Profil energetyczny
Smak: aromatyczny, ostry, gorzki, słodki
Energetyka: silnie rozgrzewa, osusza
Tkanki: płuca, śledziona, wątroba, jelito grube
Działanie: wzmacnia Yang, usuwa zimną stagnację, nadmiar śluzów, flegmy, rozgrzewa i ożywia płuca

Korzeń chrzanu pobudza ogień trawienny i przemianę materii. Rozgrzewa i usuwa blokady z mięśni i narządów jamy brzusznej. Przeciwdziała stagnacji krwi i odczuwaniu ciężkości w okolicy klatki piersiowej. Stymuluje pracę serca, wzmacnia słabe tętno. Oddziałuje na system nerwowy, płuca, zatoki. Dezynfekuje, oczyszcza i łagodzi stany zapalne. Ułatwia odksztuszanie, usuwanie nadmiaru flegmy.  Pobudza umysł, stymulując krążenie dodaje energii. Zewnętrznie rozjaśnia przebarwienia skórne.

Właściwości chrzanu

Korzeń chrzanu jest bardzo odżywczy, bogaty w witaminy A, C, E z grupy B, olejki eteryczne i cała paletę mikroelementów. Zawiera duże ilości siarki i liczne związki o działaniu antybiotycznym.

Działanie: wykrztuśne, moczopędne, trawienne, rozgrzewające, pobudzające, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, grzybobójcze, przeciwpasożytnicze, rozrzedzające naczynia wieńcowe, przeciwreumatyczne

Korzeń chrzanu wspomaga trawienie, poprawia krążenie, wspiera drogi oddechowe. Niezastąpiony po tłustych, sutych posiłkach, niestrawności i nadmiernym zakwaszeniu. Sprzyja usuwaniu odpadów przemiany materii i zapobiega zaparciom. Otwiera drogi oddechowe, łagodzi przekrwienie, pomaga usuwać śluzy i nadmiar flegmy.

Korzeń chrzanu przepisy

Syropy, mikstury i  nalewki z korzenia chrzanu wzmacniają odporność, łagodzą objawy przeziębienia i dolegliwości trawienne. Wąchanie świeżo startego chrzanu pomaga przy katarze i pozatykanych zatokach. Ułatwia rozpuszczanie śluzu działa przeciwzapalnie i zmniejsza ciśnienie w komorach zatok.

• Żucie świeżego kawałka świeżego korzenia chrzanu zapobiega krwawieniu dziąseł i paradontozie. Dawniej stosowano ten sposób na ból zębów.
• Odrobina chrzanu potrzymana kilka minut na języku oczyszcza i dezynfekuje gardło, zatoki, jamę ustną i dziąsła.
• Świeżo startym chrzanem można kompresować bolące miejsce. Pamiętając by przedtem nałożyć na skórę cienką warstwę wazeliny albo oleju roślinnego. Zewnętrznie kompresy z chrzanu pomagają redukować bóle reumatyczne, artretyczne, spowodowane stanami zapalnymi.

Nalewka chrzanowa

Utrzeć szklankę korzenia chrzanu. Zalać taką samą ilością przegotowanej, ostudzonej wody. Zostawić na noc. Rano dodać szklankę 90% spirytusu. Wymieszać i odstawić w chłodne miejsce na dwa tygodnie. Stosuję się 2 łyżki nalewki rozcieńczonej z wodą rano przed śniadaniem i wieczorem przed snem. Pomaga przy osłabieniu, braku energii, zmęczonym sercu.

Syrop z korzenia chrzanu

Na tarce o drobnych oczkach utrzeć 100 g korzenia chrzanu. Dodać pół szklanki przegotowanej, ostudzonej wody. Odstawić pod przykryciem na pół godziny. Przez płótno wycisnąć sok, dodać do niego 100 g miodu. Wymieszać. Stosuje się 3 razy dziennie łyżkę stołową przy kaszlu i nieżytach górnych dróg oddechowych. Dzieci po łyżeczce do herbaty /A. Ożarowski/

Syrop z rzodkiewki i chrzanu 

Wycisnąć po 1/2 szklanki soku z rzodkiewki i chrzanu. Wymieszać, dodać tyle samo miodu, zaparzać 3 — 4 godziny. Przyjmuje się trzy razy dziennie godzinę po posiłku. Dorośli: 2 —3 łyżki stołowe, dzieci: 1 łyżeczka od herbaty. Można zrobić syrop bez rzodkiewki. [M.Tombak]

Sok z korzenia chrzanu

Wyciśnięty sok ze świeżo wykopanego korzenia pomaga przy zatruciach. Poprawia trawienie i niweluje procesy gnilne w jelitach. Można go wykorzystać do domowych mikstury przeciw przeziębieniem. Przy zaburzeniach żołądkowo-jelitowych pije się  15-20 kropli 3 razy dziennie między posiłkami. Zewnętrznie można stosować do nacierania bolących mięśni.

Dla urody miesza się w równych ilościach z sokiem z cytryny. Przed aplikacją trzeba rozcieńczyć wodą. Rozjaśnia piegi, przebarwienia, plamy wątrobowe i starcze, wygładza zmarszczki.

Mikstury chrzanowe

• Zakażenia pęcherza i dróg moczowych. Wymieszać 4 łyżeczki tartego korzenia chrzanu z łyżką octu jabłkowego i miodem. Pije się kilka razy dziennie rozcieńczone wodą.
• Przewlekły kaszel, infekcje, niealergiczny kaszel. Dwa korzenie zetrzeć, zalać szklanką chłodnej, przegotowanej wody z sokiem połówki cytryny i miodem. Odstawić na pół godziny.  Stosuje się łyżkę 3 razy dziennie, dzieci łyżeczkę.
• Choroby sercowo naczyniowe. Do szklanki płynnego miodu dodać: łyżkę stołową świeżo startego korzenia chrzanu, 20 ml soku z marchewki wymieszać, wyciśniętą cytrynę. Stosuje się 3 razy dziennie, godzinę przed posiłkiem łyżeczkę mikstury przez 2 miesiące.