Leptyna i insulina – hormony odpowiedzialne za nadmierne tycie

Leptyna jest hormonem przez wytwarzanym przez tkankę tłuszczową, której zadaniem jest informowanie mózgu o sytości. Po każdym posiłku powinna wiec wysyłać informację , że głód został zaspokojony a magazyny zasobów energetycznych są pełne.
Im więcej jest tkanki tłuszczowej, tym więcej wytwarzanej jest leptyny. Co oznacza że teoretycznie mózg powinien wyłączać uczucie głodu, a organizm przestawiać się na spalanie tłuszczu.

Dlaczego nie zawsze tak się dzieje i jaki związek ma leptyna z insuliną?

Insulina, jak wiadomo, ma zadanie „otwierać” komórki na cukier.
Zbyt duża ilość cukrów, w tym węglowodanów w diecie zmusza trzustkę do wydzielania dużych ilości insuliny, po to by utrzymać poziom glukozy we krwi w bezpiecznych granicach.

Organizm ludzki jest doskonale przygotowany na niedobory glukozy, ale zupełnie nie przygotowany na jej nadmiar. Gdy po posiłku poziom glukozy we krwi szybko wzrasta staje się to bardzo niebezpieczne, gdyż wysoki poziom cukru w krwiobiegu uszkadza komórki i tkanki. Aby do tego nie dopuścić włączany jest  mechanizm obronny i trzustka natychmiast uwalnia duże ilości insuliny, by szybko przepompować glukozę z krwi do komórek. Jeśli magazyny cukru są już wypełnione i nie ma gdzie jej „upchać” organizm przerabia glukozę na tłuszcz, który odkłada się w komórkach tłuszczowych.

Jeśli stężenie cukru we krwi jest stale na wysokim poziomie, by je obniżyć trzustka produkuje wciąż nową insulinę.
Częste posiłki zawierające cukier lub węglowodany powodują ciągłe wyrzuty insuliny. Insulina nie rozpuszcza cząsteczek glukozy, ale wciska je do i tak przepełnionych komórek. Aby się przed tym uchronić komórki w pewnym momencie zaczynają wycofywać swoje receptory insulinowe, zamykają się na nie i nie wpuszczają cukru. Tak powstaje insulinooporność.

Foto frontiersin.org

Leptynooporność

Podobnie jak w przypadku insuliny nadmiar leptyny powoduje wytworzenie oporności. Ciągłe przerabianie cukru na tłuszcz powoduje wzrost produkcji leptyny. Leptyna wysyła informację do mózgu w trybie ciągłym, ten gwałtowny „jazgot” powoduje, że mózg się wyłącza na płynące sygnały. Powstaje leptynooporność.
Organizm nie „słyszy” sygnałów, dających znak do wyłączenia uczucia głodu. Mało tego, uważa, że magazyny energetyczne są puste, przerabia więc  nie tylko cukier ale i tkankę mięśniową na tłuszcz i odkłada. Dlatego wiele osób się dziwi mówiąc „prawie nic nie jem i tyję”

Ale to nie wszystko, leptyna zarządza też procesem reprodukcji. Natura obmyśliła to w ten sposób, że posiadanie potomstwa przy niskich rezerwach energetycznych nie ma sensu bo organizm w takim okresie powinien  skupić się na własnym przetrwaniu. Stąd między innymi po restrykcyjnych dietach brak miesiączki i owulacji u kobiet.

Zależność od siebie insuliny oraz leptyny wynika z faktu, że tkanka tłuszczowa tworzy się pod wpływem wysokiego poziomu insuliny. Organizm mając nadmiar energii z glukozy, decyduje się przechować ją w formie tłuszczu. Również częste wyrzuty insuliny powodują tworzenie się tkanki tłuszczowej w efekcie czego mózg wyłącza uczucie głodu.

Główne powody, dlaczego leptyna produkowana jest w nadmiarze

1. Zbyt duża ilość cukru i węglowodanów w diecie
   Normalne zapotrzebowanie ludzkiego organizmu na glukozę to 2 mg/kg/min. W ciągu godziny dorosły człowiek o wadze 75 kg zużywa nie więcej niż 10 g cukru obecnego we krwi.
   Wzrost stężenia ilości cukru we krwi zależy od jego ilości uwalnianego w określonym czasie. Chodzi o to aby nie był to proces gwałtowny. Po zjedzeniu węglowodanów np. bułki z mąki pszennej rośnie szybciej niż po spożyciu czystego cukru. Związki skrobi są błyskawicznie rozrywane przez enzymy trawienne i transportowane do krwi. Z kolei posmarowanie pieczywa tłuszczem – oliwa, masło czy smalec powoduje znaczne spowolnienie tego procesu.
2. Zbyt dużo posiłków w ciągu doby zawierających cukry w ciągu doby to ciągłe wyrzuty insuliny zamęcza trzustkę.  Wyrzut insuliny następuje każdorazowo po spożyciu cukru lub węglowodanów. Wystarczy jedno ciasteczko, osłodzona kawa czy herbata, kilka łyków słodkiego napoju czy owoc by trzustka natychmiast zareagowała. Niektórzy w ten sposób zamęczają trzustkę nawet kilkanaście razy na dobę. Nie zdajemy sobie sprawy, że puszka coli bardziej tuczy niż porcja golonki.
3. Zbyt duża ilość prozapalnych kwasów omega 6 i wysoko-przetworzona żywność uszkadza receptory na leptynę. Uszkodzony mechanizm rujnuje metabolizm, powoduje nadmierne tycie i obniżenie poziomu hormonów tarczycy.

Mózg ze względu na brak spalania tłuszczu i skoki cukru we krwi, wywołuje nieustanną ochotę na jedzenie, ponieważ zapasy glikogenu wyczerpują się dość szybko. Jednocześnie brakuje mu informacji o stanie rezerwy energetycznej.

Współczesny człowiek padł zatem ofiarą własnego wynalazku – cukru i białej mąki.
Natura nie zaprojektowała żadnego pokarmu, który w podobnym stopniu wywoływałby podniesienie poziomu glukozy we krwi.
Utrzymywanie latami wysokiego poziomu insuliny oprócz nadwagi, powoduje cukrzycę, choroby układu krążenia, nowotwory i przyspiesza proces starzenia się.

Wiedząc jak działają leptyna i insulina można dużo łatwiej kontrolować wagę i poziom tkanki tłuszczowej i znacznie przedłużyć sobie życie. W najbliższym czasie opublikujemy artykuł  na temat: w jaki sposób naturalnie zwiększyć wrażliwość na leptynę