Mniszek lekarski [Taraxacum officinale] jest pospolitym, bardzo użytecznym zielem. Występuje dziko w całej Europie. W Polsce wiosną żółci się na łąkach i pastwiskach, ogrodach, trawnikach, ugorach.
Właściwości lecznicze mniszka jako pierwszy opisał tysiąc lat temu perski lekarz Awicenna. Do aptek trafił w XIII wieku jako deus leonidas. W XI wieku niemiecki mnich, lekarz i botanik Otto Brunfels nadał mu nazwę capit monachi i stąd być może wywodzi się polska nazwa mniszek.
Pod koniec średniowiecza na terenach Polski mniszek był ziołem powszechnie znanym i wszechstronnie stosowanym. Jedna z jego nazw ludowych „męska stałość” wyjaśnia dlaczego chętnie go używali mężczyźni. Nie chodzi bynajmniej o wierność. Inne popularne nazwy to dmuchawiec, mlecznica, wilczy ząb, mnisza główka.
Mniszek jest rośliną wieloletnią o grubym korzeniu palowym, z którego wczesną wiosną wyrasta rozeta lancetowatych liści. Na przełomie kwietnia i maja pojawiają się nieliczne pędy puste kwiatowe wypełnione białym sokiem i charakterystyczne żółte kwiaty. Po przekwitnięciu pokrywają się białymi delikatnymi puchowymi kulami. W każdej z nich, po rozsypaniu przez wiatr owoców pozostaje łysa główka otoczona wianuszkiem zeschniętych listków. Wyglądająca niczym miniaturka ogolonej głowy mnicha stąd nazwa.
Mniszek pospolity właściwości
Charakterystyczny lepki biały sok mleczny występujący w całej roślinie zawiera m.in. rozpuszczalną gorzką substancję taraksacynę, której budowy chemicznej dotąd nie udało się ustalić. Ponadto roślina zawiera gamę związków czynnych, biopierwiastków, witamin i olejki eteryczne.
Surowcem leczniczym jest cała roślina: korzeń, ziele, liście i kwiaty, które pobudzają produkcję żółci i soków trawiennych. Mniszek działa krwiotwórczo i wzmacniająco, wspomaga metabolizm, wiąże toksyny i odtruwa.
Według ajurwedy mniszek jest ziołem o gorzkim smaku, oczyszczającym z toksyn. Ma działanie wychładzające, usuwa nadmiar gorąca – pitta (energii ognia) oraz kapha. Stosuje się w leczeniu gorączki, niestrawności, chorób skóry, wątroby, guzów, cyst, niedrożności układu limfatycznego, ogólnego osłabienia, odtruwania.
- Korzeń mniszka
zbierany jesienią regeneruje miąższ wątroby. Pomaga w we wszelkich chorobach dróg żółciowych i wątroby, żółtaczce marskości. Zaburzeniach pracy trzustki, trawienia, pasożytach jelitowych, otyłości i nowotworach. - Liść mniszka
świeży, zbierany przed kwitnieniem zalecany jest na surowo, w sałatkach do osób chorych na nowotwory. Wspomaga nerki, wątrobę, oczyszcza z toksyn, przyspiesza spalanie tłuszczu. Wzmacnia wzrok i kości. Sok wyciśnięty z liści leczy gorączkę, niestrawność, oczyszcza krew i wzmacnia odporność. Stosuje się 1 łyżeczkę soku rozcieńczonego z wodą 3-4 razy dziennie. Liście rozbite na papkę w postaci okładów stosuje się na choroby skóry. - Kwiaty mniszka
W postaci syropów poprawiają odporność, pomagają w przeziębieniu, infekcjach gardła, kaszlu. Napar z kwiatów wzmacnia, poprawia pracę żołądka. Stosuje się przy zaburzeniach miesiączkowania, zapaleniu przydatków, niedomodze jajników, krwawieniach macicznych 2 razy dziennie szklankę. - Łodygi kwiatostanowe
zbierane w czasie kwitnienia oczyszczają organizm. Pomagają w przewlekłym zapaleniu wątroby, cukrzycy, dolegliwościach skórnych.
Kuracja łodyżkami mniszka
Łodyżki zbieramy wraz z kwiatostanem. Myjemy i dopiero wtedy usuwamy koszyczki. Można je wykorzystać do sałatek, syropów i mikstur Przepisy. Wolno żujemy 5-6 łodyżek. Początkowo mają gorzkawy smak, ale są chrupkie i soczyste. Po 14 dniowej kuracji będziemy zaskoczeni jej wspaniałym działaniem.
Kuracja łodyżkami pomaga przy:
- Chorobach wątroby, przewlekłym zapaleniu, silnym bólu sięgającym pod prawą łopatkę
- Cukrzycy i niedomaganiach trzustki. Wzmocnia trzustkę, reguluje cukier, poprawia wydzielanie soków trzustkowych. Diabetycy mogą zjadać nawet 10 łodyg dziennie przez cały okres kwitnienia.
- Problemach skórnych: wypryskach, wysypkach, liszajach, swędzeniu skóry
- Kamicy żółciowej: pobudza czynności pęcherzyka żółciowego, wątroby, bezboleśnie rozpuszcza kamienie
- Niedomaganiach żołądka : poprawi wydzielanie soków trawiennych, oczyści żołądek z zalegających substancji
- Osłabieniu psychicznym i fizycznym. Osoby ciągle niedomagające i zmęczone powinny przeprowadzić 14-dniową kurację łodyżkami
- Dnie, reumatyzmie, obrzękach śledziony, gruczołów
- Problemach z oczami, ze wzrokiem
- Smutku, przygnębieniu melancholii
Łodyżki są smacznym dodatkiem kulinarnym. Można używać jako zamiennik makarony. Gotuje się 5-6 minut w osolonej wodzie.
Pozostałe części mniszka
Kwiaty mniszka
Żółciutkie kwiaty mają dobroczynny wpływ na przemianę materii, wątrobę i ogólne wzmocnienie. Można robić z nich sałatki, dodawać do twarożków, kanapek, potraw.
Herbatka:
Łyżkę stołową kwiatów zalać 2 szklankami wody. Gotować na wolnym ogniu 20 minut. Pije się 2 razy dziennie szklankę. Napar z kwiatu stosuje się przy niedomodze jajników, zapaleniu przydatków, skąpych krwawieniach macicznych i zaburzeniach miesiączkowania.
Liście mniszka
Oczyszczają z toksyn, odtruwają, ogólnie wzmacniają. Chrupiemy świeże listki, mieszamy z jogurtem lub robimy sałatkę:
2 garście młodych listków pół godziny moczyć w osolonej wodzie na 1/2 godziny, by pozbyć się goryczki. Osuszyć, porwać na kawałki. Wymieszać ze zmiażdżonym ząbkiem czosnku. Dodać łyżeczkę soku z cytryny i 2-3 łyżki oliwy z oliwek. Doprawić solą, pieprzem. W chorobach nowotworowych liście mniszka łączy się z natką pietruszki i szczypiorkiem.
Napar z ziela mniszka
Robimy napar z poszczególnych części rośliny lub całej. Łyżkę ziela zalewamy szklanką wrzątku, lekko podgrzewamy. Pije się 1/2 szklanki 3 razy dziennie pół godziny przed jedzeniem.
Oczyszcza krew z toksyn, łagodzi bóle wątroby, rozkurcza mięśnie gładkie przewodów żółciowych. Hamuje negatywny wpływ wirusów na wątrobę, przeciwdziała marskości. Wzmacnia orgazm, podnosi odporność na zakażenia. Przepłukuje kłębuszki – filtry nerkowe.
Białe mleczko mniszka
Liść, łodyżka i świeżo zerwany kwiat dają mleczko, które likwiduje kurzajki i brodawki. Pomaga przy opryszczce, łupieżu, egzemie trądziku. Po wymieszaniu z wodą destylowaną stosować do przemywania oczu (bielmo, zmętnienie rogówki), przemywania piegów, ciemnych plamek wątrobowych na dłoniach i twarzy. Sposób ten stosowali Arabowie już w VII w.
Przetwory lecznicze z mniszka – receptury i zastosowanie TUTAJ
Właśnie kolejny rok zrobiłam syrop z kwiatów mniszka. Jest pyszny 😀 I pierwszy raz zasuszyłam korzeń do spożywania w formie sproszkowanej. Uwielbiam to ziele:)