Stłuszczenie wątroby jest jedną z najczęściej występujących ukrytych chorób na świecie. Szacuje się że cierpi na nią około 1/3 ludności świata, większość nawet o tym nie wie. Dawniej chorobę wiązano z nadużywaniem alkoholu.
Coraz częściej osoby niepijące, nawet dzieci zapadają na tzw niealkoholowe stłuszczenie wątroby. Jest to stan, w którym odkładają się drobne kropelki tłuszczu w hepatocytach czyli komórkach wątrobowych. Proces ten jest całkowicie odwracalny, pod warunkiem zaprzestania nadmiernego obciążania wątroby.
Większość lekarzy zaleca w takim przypadku dietę beztłuszczową, co daje skutek odwrotny. Stłuszczenie wątroby nie jest związane ze spożywaniem tłuszczów. Co więcej, tłuszcze nasycone chronią wątrobę przed marskością [1]
Jak powstaje niealkoholowe stłuszczenie wątroby
Komórki wątroby reprodukują się tak często, że nasz największy narząd odtruwający w ciągu roku odnawia się 17 razy. Regeneracja przebiega podobnie, ale szybciej niż w innych tkankach. Zużyte komórki są eliminowane, a sąsiednie dzielą się na dwie połowy, dorastają i zaczynają pełnić swoje zadania.
Coraz częściej na skutek przeciążenia i w wyniku zaburzeń przemiany materii wątroba nie nadąża z odbudową hepatocytów. Nie może w pełni eliminować zużytych komórek bo groziłoby to zapadnięciem się miąższu i martwicą. Wówczas organizm wybiera tymczasowe rozwiązanie: wypełnia zużyte komórki tłuszczem. Otłuszczone hepatocyty nie spełniają swoich funkcji, ale pozwalają funkcjonować pozostałym.
Przy dalszym obciążaniu wątroby zwiększa się zawartość komórek wypełnionych tłuszczem, dla równowagi potrzebna jest coraz większa ilość hepatocytów i organ się powiększa. Nie leczone stłuszczenie wątroby prowadzi do zapalenia, włóknienia i niekiedy marskości.
Jedną z wielu funkcji wątroby jest neutralizacja toksyn i odpadów metabolicznych. Głównym szlakiem wydalniczym substancji toksycznych rozpuszczalnych w wodzie są nerki i układ moczowy. Natomiast toksyny rozpuszczalne w tłuszczach, które neutralizuje wątroba są wydalane drogą żółciową. Bez odpowiednich tłuszczów, wątroba nie wydziela żółci i proces detoksykacji zostaje zaburzony. Po pewnym czasie wątroba zostaje przeciążona i nie nadąża z regeneracją.
Objawy stłuszczenia wątroby
- Ogólne osłabienie
- Złe samopoczucie, uczucie zmęczenia
- Wzdęcia, niestrawność, zaburzenia metabolizmu
- Uczucie ciężkości, bóle w w prawym podżebrzu
- Czasem swędzenie skóry, zmiany skórne
- Zaburzenia snu
- Obniżona sprawność fizyczna i psychiczna
Przyczyny niealkoholowego stłuszczenia wątroby
Głównym czynnikiem powodujące niewydolność i stłuszczenie wątroby to zbyt dużo węglowodanów, cukru i fruktozy w diecie. Nadmiar cukrów, zwłaszcza fruktozy w wątrobie zamienia się w tłuszcz. Uszkadza hepatocyty i jest główną przyczyną otyłości i stłuszczenia wątroby u dzieci. [2] Obciąża trzustkę i serce. Fruktoza jak wynika z badań jest bardziej podstępna niż cukier. [3]. Zaburzenia metaboliczne typu cukrzyca typu 2, niedoczynność trzustki, choroby układu trawiennego, otyłość czyli najbardziej narażające czynniki na stłuszczenie wątroby wiążą się z powyższym.
Dieta nisko-węglowodanowa jest zalecana przy niealkoholowym stłuszczeniu wątroby. …Zaobserwowaliśmy gwałtowne i dramatyczne zmniejszenie tłuszczu wątrobowego i innych czynników ryzyka kardiometabolicznego równolegle ze znacznym spadkiem wątrobowej lipogenezy. Wnioski z obserwacji opublikowane w 2018, źródło [4]
Jak leczyć niealkoholowe stłuszczenie wątroby?
Na okres leczenia i regeneracji wątroby trzeba maksymalnie ograniczyć:
- Leki przeciwbólowe, antybiotyki, statyny
- Fruktozę i soki owocowe do max 15 g dziennie. Np. średnia gruszka to 12 g fruktozy
- Wysokoprzetworzoną żywność pochodzenia roślinnego
- Cukier, mąkę, oleje roślinne powodujące stany zapalne
By wspomóc metabolizm i oczyszczanie wątroby potrzeba więcej ruchu, wody i tłuszczów nasyconych. Zaleca się przyjmowanie witaminy B4 – choliny, lecz nieocenione są zioła.
Zioła na stłuszczenie wątroby
Zioła wspomagające leczenie stłuszczenia wątroby :
- dziurawiec, kocanka, bylica boże drzewko,
- ostropest plamisty, karczoch,
- mniszek, lebiodka, nagietek
- pięciornik gęsi, dymnica
- ruta, rzepik, czarna rzodkiew
- pokrzywa, mięta, rumianek
- cykoria, piołun, kurkuma
- szanta, glistnik, jałowiec
Ze świeżych lub suszonych ziół i mieszanek można robić napary, wywary, nalewki, wina, intrakty, mikstury.
Herbatka z ostropestu
Mielimy łyżeczkę owoców ostropestu.
Zalewamy szklanką ciepłej wody.
Doprowadzamy do wrzenia i na małym ogniu gotujemy 5 minut.
Pijemy po ½ szklanki 2 x dziennie.
Herbatka z pojedynczych ziół
Może być nagietek, kocanka, rzepik, dziurawiec.
Łyżkę ziela zaparzamy w szklance wrzątku 30 minut pod przykryciem.
Pijemy 3 razy dziennie ½ godziny przed jedzeniem.
Winko karczochowe
100 g świeżych rozdrobnionych liści karczocha zalewamy butelką białego wytrawnego wina gronowego.
Odstawiamy na 2 tygodnie codziennie wstrząsając.
Po przecedzeniu pijemy 3 razy dziennie po kieliszku 0,25 g pół godziny przed jedzeniem.
Nie można stosować przy alkoholowym stłuszczeniu wątroby.
Mieszanka ziołowa na stłuszczenie wątroby
Mieszamy po 2 części korzenia mniszka, lukrecji, rumianku, kocanki, dziurawca, perzu i 1 część ziela glistnika.
Płaską łyżkę ziół zaparzamy w szklance wrzątku pół godziny.
Pijemy 3 x dziennie ½ godziny przed posiłkiem.
Zioła odtruwające i wspomagające funkcje wątroby o. Soroki
Bierzemy po:
- 10 części ziela dziurawca i rumianku
- 5 części korzenia mniszka, kocanki i mięty pieprzowej
- 2 części kory kruszyny, kminku i kwiatu bzu czarnego
Zioła mieszamy.
Łyżeczkę mieszanki parzymy w szklance wrzątku pod przykryciem 20-30 minut.
Pijemy małymi łykami 2-3 razy dziennie między posiłkami.
Dzieciom w wieku szkolnym trzeba zmniejszyć dawkę o połowę.
Powyższe zioła i mieszanki można stosować zamiennie.
Po miesiącu kuracji powtarza się badania wątroby.
Odnosnie ostropestu plamistego polecam zazywanie nasion lekko zmielonych w postaci jednej lyzeczki dwa trzy razy dziennie plus dwie lyzeczki nasion kminku zazywanych w tym samym czasie.Ja tak zazywam i juz po kilku tygodniach odczuwan poprawe, do tego polecane przez autorow atrykulu ziola parzone… NAPRAWDE to daje dobre efekty…:)
Pytanie do Bogusi Della Porty:
W przepisie na winko karczochowe jest takie zalecenie: „Po przecedzeniu pijemy 3 razy dziennie po kieliszku 0,25 g pół godziny przed jedzeniem.”
Co oznacza to 0,25 g? Wygląda jak 0,25 grama, ale to chyba nie o to chodzi.