Porost islandzki czyli tarczownica na choroby płuc, tarczycę, żołądek

Porost islandzki [Cetraria islandica] wbrew nazwie występuje także na terenie Polski. Znany jako jako tarczownica, płucnik, szary mech.

Występuje na półkuli północnej, zwłaszcza w rejonach tundry, gdzie stanowi pokarm dla reniferów. W krajach północy porost dawniej wykorzystywano do wypieków, wytwarzania kasz i kleików. Po dodaniu płucnicy do mąki chleb stawał się mniej kruchy, zyskiwał odporność na wołki zbożowe.

W zielarstwie tarczownica ma długą tradycję stosowania szczególnie w leczeniu chorób płuc i układu oddechowego – stąd nazwa płucnik. Z rozgotowanych plech wytwarzano lekkostrawne kleiki. Po odgoryczeniu poprzez moczenie w wodzie stosowano jako lek na gruźlicę.

Porost islandzki

Jest grzybem żyjącym w symbiozie z glonami, zaliczany do porostów. Wytwarza krzaczkowatą plechę składającą się z pozawijanych blaszek z wyrostkami przypominającymi kolce. W porze deszczowej, wilgotnej plecha jest miękka o barwie szarozielonej. Podczas suszy staje się twarda, sztywna przybiera brunatny kolor.

Na terenie Polski  występuje w suchych lasach sosnowych, wrzosowiskach i otwartych przestrzeniach. Porasta gleby, skały, pnie i gałęzie drzew. Surowcem leczniczym jest plecha tarczownicy zbierana ze stanu naturalnego. Porost podlega częściowej ochronie.

Lecznicze działanie

W medycynie ludowej porost islandzki stosowano w leczeniu schorzeń, płuc, układu oddechowego, pokarmowego, osłabieniu i wycieńczeniu. Tarczownica zawiera duże ilości kwasów porostowych,  śluzy, sole mineralnych głównie jodu, krzemu i miedzi.

• Hamuje rozwój drobnoustrojów bakterii, grzybów, wirusów
• Zmniejsza stany zapalne, rozrzedza wydzielinę, ułatwia wykrztuszanie
• Osłania śluzówki dróg oddechowych i układu pokarmowego
• Poprawia trawienie, wchłanianie pokarmów i pobudza apetyt
• Odtruwa organizm i wycisza
• Wychwytuje, neutralizuje wolne rodniki i podtlenki [1] 
• Gorzkie kwasy porostowe pobudzają wydzielanie soku żołądkowego i enzymów trawiennych
• Jod pobudza pracę tarczycy
• Wykazuje działanie przeciwnowotworowe na różne typy raka [2]

Symbioza grzybów z glonami pozwala porostom wytarzać substancje o wyjątkowym charakterze. Dzięki właściwościom odżywczym porost islandzki polecany jest w stanach poważnego wyniszczenia i osłabienia organizmu.

• Łagodzi dolegliwości żołądka, leczy śluzówkę
• Skuteczny przy małej produkcji  kwasu żołądkowego.
• Pomaga przy chorobach tarczycy, gardła, krtani
• Leczy schorzenia płuc i układu oddechowego
• Poprawia trawienie i przyswajanie
• Pobudza apetyt
• Podczas długiego gotowania zanika gorycz tym samym zmniejsza się działanie.

Porost islandzki przepisy

Odwar z porostu

Łyżkę ziela zalać 2 szklankami zimnej wody. Doprowadzić do wrzenia, gotować 3 minuty. Odstawić pod przykryciem na 10 minut. Pije się pół szklanki rano i wieczorem.

Zastosowania :
Przy stanach zapalnych żołądka, jelit, niestrawności zwłaszcza z wymiotami. Jako środek wzmagający produkcję kwasu żołądkowego, tonizujący układ pokarmowy.
I przeciwzapalny: nieżyty oskrzeli, płuc, gardła, jamy ustnej.

Odwar zagęszczony
2 łyżki ziela zalać 3 szklankami ciepłej wody. Gotować na wolnym ogniu bez przykrycia aż objętość płynu zmniejszy się do 2 szklanek. Przecedzić, wlać do termosu.
Pi je się1-3 łyżki 2-3 razy dziennie 30 minut przed jedzeniem.

Zastosowanie:
Przy kaszlu, stanach zapalnych dróg oddechowych, żołądka, wymiotach. Pomocniczo w gruźlicy.

Mieszanka na zniszczone błony śluzowe żołądka, przełyku

Wymieszać w równych ilościach porost islandzki, siemię lniane i rozdrobniony korzeń prawoślazu. 2 łyżki mieszanki zalać 1/2 l zimnej wody. Odstawić na 3 godziny co pewien czas mieszając. Gotować pod przykryciem 5 minut. Zaparzać 10 minut, odcedzić. Pije się porcjami 5-6 razy dziennie w stanach zapalnych przełyku i żołądka, wrzodach. Szczególnie przy uszkodzonej mocno kwasami błonie śluzowej.

Mieszanka na płuca

Wymieszać 100 g porostu islandzkiego, 50 g pączków sosny i 30 g rozdrobnionego korzenia lukrecji. Łyżkę mieszanki zalać szklanką wrzątku. Gotować na małym ogniu pod przykryciem 10 minut. Pije się 1 szklankę 2-3 razy dziennie po jedzeniu. Łagodzi kaszel, poprawia apetyt, osłania błony śluzowej, redukuje nadmierne pocenie się.

Mieszanka o. Klimuszki na nadczynność tarczycy
Wymieszać w równej ilości: Porost islandzki, morszczyn, ziele nostrzyka, ziele skrzypu polnego, ziele przetacznika, kora dębu, korzeń lukrecji, kłącze perzu.  Łyżkę stołową mieszanki zalać szklanką wrzątku. Przykryć na 3 godziny, przecedzić. Pić lekko podgrzane 3 razy dziennie po szklance, 20 minut przed posiłkiem.

Referencje
A. Ożarowski, J. Muszyński Rośliny lecznicze i ich praktyczne wykorzystanie
Cz. Klimuszko, Wróćmy do ziół leczniczych