Szałwia ma wszechstronne działanie. Receptury sprzed wieków

Szałwia lekarska [Salvia officinalis] jest jedną z najważniejszych i najstarszych roślin leczniczych. 

Łacińska nazwa salvia pochodzi od słowa salvare oznaczającego ocalać, ratować. Starożytni medycy przypisywali roślinie prawie cudotwórcze działanie. Pochodząca z rejonu morza Śródziemnego szałwia przez długie wieki uznawana była za roślinę magiczną symbolizującą długowieczność. 

Do  Renesansu wierzono, że połykanie liści szałwii z wypisanymi zaklęciami chroni przed febrą i demonami. A kto zje listki szałwii w maju, może żyć wiecznie. Do dziś znamy przysłowie „Kto ma szałwię w ogrodzie, tego śmierć nie ubodzie”

W wyjątkowy sposób traktowali szałwię Rzymianie. Przy zbiorze przestrzegali rytuału: ciąć szałwię przy pomocy srebrnego noża mógł tylko bosy, ubrany w białą tunikę młodzieniec, który przedtem złożył ofiarę z chleba i wina.

W Persji szałwię zwano”różdżką życia”, w Chinach zaś była tak wysoko ceniona, że kupcom europejskim płacono 3 skrzynie herbaty w zamian za jedną szałwii.

Szałwia lekarska

Doceniana za wyjątkowy zapach i atrakcyjny wygląd uprawiana jest na całym świecie.  Szałwia jest wieloletnią rośliną z jasnowatych, kwitnie w maju wydając charakterystyczne, efektowne dwuwargowe kwiaty.

Obecnie kilkaset gatunków szałwii uprawia się w całej Europie, szeroko wykorzystuje w lecznictwie, kosmetyce i kuchni.  Surowcem zielarskim jest liść szałwii lekarskiej i ulistnione, górne części pędów.

O jej wyjątkowych właściwościach leczniczych wiedziano od wieków.  W Średniowieczu, gdy główną przyczyną umieralności były choroby zakaźne, szałwia była ziołem na wszystko. Św. Hildegarda polecała niepłodnym i cierpiącym na żołądkowe niedomagania.

Kto ma żołądek tak słaby, że od spożywanych potraw łatwo zapada na zdrowiu, niech weźmie szałwii, jedną trzecią tej ilości mięty pieprzowej i tyle samo kopru włoskiego. Składniki te powinien równocześnie gotować w dobrym winie, dodając do całości trochę miodu. Potem powinien przecedzić mieszankę przez chustkę i po jedzeniu, jak i nocną porą, często pić. W ten sposób żołądek jego w krótkim czasie zostanie wyleczony i oczyszczony.

Właściwości szałwii lekarskiej

Nie sposób wymienić wszystkich jej zalet i właściwości . Bogata w olejki eteryczne i unikalny zestaw aktywnych związków m.in tujon, kamforę, cyneon, garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne ma silne właściwości:

• przeciwzapalne, aseptyczne,
• bakteriobójcze – hamuje wzrost bakterii gram dodatnich, radzi sobie z gronkowcem złocistym.
• przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze
• ściągające, przeciwbiegunkowe, rozkurczowe
• żółciopędne, osłaniające
• przeciwcukrzycowe
• hamujące wydzielanie potu
• przeciwnowotworowe [1]

Obecny w nielicznych roślinach, m.in szałwii  karnozol – potrafi aktywować  białko P 53, które m.in kontroluje rozwój i postęp choroby nowotworowej.

Natura energetyczna

Smak aromatyczny, działanie rozgrzewające bądź chłodzące, stymulujące mięśnie i system nerwowy. Wg ajurwedy szałwia zawiera elementy powietrza, eteru i ognia, równoważy pitta i kapha, zwiększa vata. Tonizuje śledzionę, mózg, system nerwowy, zmniejsza przekrwienie płuc i zatok. Nie stosuje się przy podwyższonej vata dosha.

Zastosowania szałwii

Leczniczo liść szałwii szałwii stosuje się:

• w zaburzeniach trawienia: biegunki, wzdęcia, nudności, wymioty
• zaburzeniach pracy wątroby i dróg żółciowych
• stanach zapalnych przewodu pokarmowego
• cukrzycy
• nadmiernej potliwości, uderzeniach gorąca,
• stanach zapalnych gardła, jamy ustnej

Szałwię stosuje się do parówek oczyszczających i dezynfekujących. Przyciemniania siwiejących pasemek włosów, nalewek i naparów przeciw poceniu. Wyciągi wodne łagodzą stany zapalne dziąseł, jamy ustnej i gardła. Dawniej listkami szałwii polecano szorować zęby, a w kuchennej apteczce miała ją każda kobieta. Piły ją matki chcące odstawić dziecko od piersi by powstrzymać laktację a wraz z innymi ziołami  stosowały przy różnych  dolegliwościach kobiecych.

Z naparów szałwiowych można przygotować okłady na trudno gojące się rany i owrzodzenia. Kąpiele z dodatkiem szałwii działają przeciw reumatyzmowi, wysypkom, chorobom skórnym i poceniu się.

Herbatka szałwiowa uspokaja, poprawia krążenie, obniża poziom cukru. Łagodzi katar, kaszel, ból głowy, podobnie jak szałwiowe wino.  Gałązki i suszone liście można  dorzucać do kominka – szałwia wyprasza z domu nieprzyjemne zapachy,  przy okazji wyniosą się muchy, mole, komary i inni nieproszeni goście.

Szałwia lekarska przepisy

Szałwia z mlekiem
Kilka listków szałwii zaparza się w szklance mleka 10 minut. Po przecedzeniu dodaje łyżeczkę miodu. Dezynfekuje i nawilża gardło.

Herbatka szałwiowa
Łyżeczkę suszonej szałwii zalać szklanką wrzątku, odstawić pod przykryciem na 5 minut. Przy rozdrażnieniu i bezsenności można wymieszać w równych proporcjach z szyszkami chmielu. Napar można stosować do płukania jamy ustnej, przemywania skóry.

Szałwiowe wino
Ok 200 g suszonych listków szałwii zalać 2 litrami białego wytrawnego wina i 100 ml spirytusu. Macerować 10 dni. Przecedzić i przelać do butelek. Pije się kieliszek 3 razy dziennie po jedzeniu przy problemach trawiennych.

Ocet szałwiowy
Świeże listki szałwii drobno pokroić.  Wsypać do butelki, zalać octem jabłkowym całkowicie przykrywając surowiec. Odstawić w słoneczne miejsce na 2 tygodnie. Ocet szałwiowy stosuje się do nacierania ciała by zapobiegać odleżynom, rozstępom i ujędrnić skórę.

Oliwa szałwiowa

Kilka listków świeżej szałwii zalać podgrzaną oliwą z oliwek. Odstawić na dwa tygodnie, przecedzić. Oliwka szałwiowa wcierana w skórę rozgrzewa, działa bakteriobójczo i przeciwzapalnie. Przy przeziębieniu, przemarznięciu, chorobie zakaźnej układu pokarmowego wciera się w ciało oprócz głowy i natychmiast kładzie do łóżka. Kosmetycznie można stosować przy wykwitach, stanach zapalnych skóry.

Doustnie 4-5 kropli z łyżeczką miodu przy niestrawności, bólu brzucha, wzdęciach i skurczach jelit.  Kulinarnie można dodawać do sałatek, dań z makaronów i ziemniaków.

Syrop szałwiowy przeciw infekcjom 

• łyżka suszonej szałwii
• mała cebula
• łyżka suszonego tymianku
• szklanka wody
• 100 g cukru trzcinowego lub miodu

Składniki bez wody umieścić umieścić w rondelku. Podgrzewać na wolnym ogniu dolewając porcjami wodę. Po zagotowaniu przecedzić przez sitko.

Pije się 3 razy dziennie po łyżce. Syrop działa antybakteryjnie, rozkurczowo, przeciwgrzybicznie, przeciwzapalnie i wykrztuśnie.  Oczyszcza drogi oddechowe. Działa również korzystnie na serce i ciśnienie tętnicze, podnosi odporność.

Zastosowania zewnętrzne szałwii

Kąpiel lecznicza 
Zalać 6 czubatych łyżek suszonej szałwii 2 litrami wody. Doprowadzić do wrzenia, gotować 2-3 minuty. Odstawić pod przykryciem 20 minut.  Po przecedzeniu wlać do wanny z ciepłą wodą.

Nadmiernie pocenie się stóp
Po 2 łyżki szałwii i lawendy zaparzać pod przykryciem 10 minut w ½ litra wrzątku. Przecedzony napar wlać do miski, dopełnić wodą i moczyć stopy kwadrans kolejnych kilka dni.

Infekcje intymne 
50 g szałwii, po 25 g nagietka i krwawnika zalać 3 litrami wrzątku. Zaparzać pod przykryciem kwadrans. Przy upławach, infekcjach intymnych robi się 15 minutowe nasiadówki.

Krople do nosa
2 krople olejku szałwiowego wymieszać z 10 ml soli fizjologicznej. Zakraplać do nosa przy katarze pochodzenia bakteryjnego i alergicznego.  Nie wysuszają błon śluzowych.

Szałwiowa farba do włosów
Po 1 łyżce szałwii i czarnej herbaty liściastej zalać 2 szklankami wrzątku, gotować na bardzo małym ogniu przez godzinę. Przecedzić, wystudzić i dolać kieliszek wódki i wymieszać. Wcierać we włosy przez tydzień a zabarwią się nawet te siwe na piękny brunatny kolor i równocześnie wzmocnią się.

Kosmetyki szałwiowe

Maseczka szałwiowa
Garść świeżych kwiatów szałwii rozgnieść i wymieszać w kubku śmietany. Dodać ubite białko dla cery tłustej lub żółtko dla suchej. Nałożyć na twarz, szyję i dekolt na 15 minut. Odświeża, wygładza, uelastycznia skórę.  Działa antybakteryjnie, łagodzi podrażnienia.

Dezodorant szałwiowy

• Przygotować mocny napar z szałwii 2 łyżeczki ziela ¼ szklanki wody.
• Wymieszać w słoiczku 4 łyżeczki sody oczyszczonej,  mąki arrarutowej lub ziemniaczanej.
• 6 łyżeczek oleju kokosowego rozgrzać w kąpieli wodnej.
• Dolać do słoika wraz z 4 łyżeczkami naparu z szałwii i 10 kroplami olejku szałwiowego.
• Wymieszać wszystko do uzyskania gładkiej masy.

Dezodorant stosuje się po porannej kąpieli, smaruje pod pachami jak krem. Zapewni ładny zapach i świeżość do wieczora.

Szałwiowa pasta do zębów
Po łyżeczce zmielonej na proszek szałwii, sody oczyszczonej i oleju kokosowego wymieszać na gładką masę. Można dodać kroplę olejku szałwiowego lub miętowego.

Biała szałwia 

Oczyszcza energetycznie. Zamknąć okna i zapalić kadzidło z białej szałwii.  Jeżeli pomieszczenie jest energetycznie czyste, szałwia będzie paliła się równomiernie. Gdy nieczyste przygaśnie. Wówczas należy obejść mieszkanie, kadząc dymem wszystkie ściany, kończąc przy drzwiach wejściowych. Więcej o białej szałwii Tutaj