Jaskrawożółte kwiaty forsycji oznaczają niewątpliwie nadejście wiosny. Według kalendarza fenologicznego ich kwitnienie rozpoczyna kolejną, dziesiątą porą roku. Inaczej niż w kalendarzu astrologicznym, pory roku określa się na podstawie stanu rozwoju roślin i rzeczywistych zjawisk pogodowych.
W parkach, ogrodach na poboczach dróg z daleka rozpoznamy zażółcone krzewy w kształcie fontanny. Dopiero później pojawią się liście. Kwitnące gałązki tradycyjnie zdobią wielkanocne stoły. Oprócz walorów dekoracyjnych forsycja ma wiele zaskakujących zastosowań leczniczych.
W tradycyjnym zielarstwie
Pochodząca ze Wschodu forsycja [Forsythia] należy do tej samej rodziny co drzewo oliwne. Jest popularnym krzewem dekoracyjnym zdobiącym parki, ogrody, pobocza dróg. Łacińska nazwa upamiętnia szkockiego botanika Williama Forsytha.
Rozłożysty krzew wyrasta do 2-3 metrów wysokości. Giętkie pędy koloru oliwkowego zwisają niekiedy do ziemi. Lejkowate, kanarkowożółte kwiaty wyrastają pojedynczo na długich szypułkach. Wąskie, ciemnozielone liście mają jaśniejsze spody. Surowcem zielarskim są kwiaty, owoce i nasiona, od wieków wykorzystywane w zielarstwie i medycynie wschodniej.
W tradycyjnej medycynie chińskiej roślina jest uważana za gorzką i zimną, usuwającą wiatr i nadmiar ciepła. Powiązana z meridianami serca, płuc i pęcherzyka żółciowego. Zwykle stosuje się do odtruwania, leczenia gorączki, bólów głowy i nadmiernego pragnienia. Przeciwskazaniem jest niedobór Yin lub zaburzenia śledziony.
Zmielony na proszek owoc forsycji zmieszany z kwiatami wiciokrzewu, stosuje się w leczeniu chorób, które medycyna zachodnia nazywa infekcjami dróg oddechowych. Pomaga w ostrym zapaleniu oskrzeli, migdałków, grypy i chorobach zakaźnych jak odra. Niesie pomoc przy zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych, objawach ostrej endometriozy, wrzodach, ropniach, zakażeniach gronkowcem.
Owoc forsycji wchodzi w skład ajurwedyjskich mieszanek detoksykacyjnych. Stosuje się dla wsparcia pracy nerek, układu trawiennego, w stanach zapalnych, infekcjach dróg oddechowych, chorobach skórnych i zakaźnych. Jeśli ktoś chce poeksperymentować, owoce należy zbierać zielone.
W zielarstwie europejskim najczęściej wykorzystuje się kwiaty. Zbieramy je w pełnym rozkwicie i suszymy luźno rozłożone, w przewiewnym, zacienionym miejscu.
W medycynie współczesnej
Forsycja jest znakomitym źródłem rutyny uszczelniającej naczynia krwionośne. Zawiera sporo flawonoidów, witaminy C, lignanów, saponin, kwercetyny i antocyjanów. Główne działania: Antybakteryjne, przeciwzapalne [1], przeciwkaszlowe, antyhistaminowe – przeciwalergiczne, antyseptyczne, przeciwgrzybicze, moczopędne, rozkurczowe, uspokajające.
- zmacnia tkankę łączną i włókna kolagenowe.
- Uszczelnia naczynia krwionośne, chroniąc przed atakiem drobnoustrojów.
- Reguluje poziom cukru we krwi.
- Rewitalizuje skórę.
Lecznicze zastosowania forsycji
Tradycyjnie stosuje się w leczeniu schorzeń wynikających z nadmiaru ciepła /żywiołu ognia/ stanach zapalnych. Wewnętrznie w formie wyciągów wodnych i alkoholowych. Zewnętrznie jako składnik kremów, olejków, nalewek.
- Pomaga przy bólu gardła, zapaleniu migdałków, oskrzeli, gorączce
- Schorzeniach układu moczowego
- Alergiach, grzybicach
- Chorobach skórnych, wysypkach, czyrakach
Forsycja zwisła
Jeden z gatunków krzewu ma silne działanie przeciwwirusowe. Jest to pochodząca z Chin forsycja zwisła, płacząca Forsythia suspensa. Do celów leczniczych wykorzystuje się owoce i liście. Działają przeciw wirusom dróg oddechowych m.in grypy typu A, SARS, HIV.
- Stosuje się w leczeniu chorób zakaźnych, w Chinach przeciw C-19 [2]
- Gorączce, bólach głowy, wymiotach, powiększeniu węzłów chłonnych.
- W zakażeniach bakteryjnych skóry – róża, czyraki, trądzik, stany zapalne
- Zaburzeniach retencji wody, obrzękach.
- Przy grypie żołądkowo-jelitowej – skutecznie hamuje wymioty i rozprzestrzenianie wirusa.
Forsycja przepisy lecznicze
Napar z kwiatów
Garść świeżych lub suszonych kwiatów zalewamy 2 szklankami wrzątku. Odstawiamy pod przykryciem na 40 minut. Przed zalaniem wodą kwiaty można lekko skropić spirytusem, by wyciągnąć więcej aktywnych składników. Pije się małymi porcjami cały dzień.
Syrop z forsycji
Składniki • szklanka świeżych kwiatów • 3/4 szklanki miodu • szklanka wody
W litrowym słoiku zalewamy surowiec wodą i odstawiamy na noc. Rano odcedzamy kwiaty, napar mieszamy z miodem. Przechowujemy w lodówce 3-4 tygodnie. Znakomity wiosenny dodatek do herbaty, naleśników, napojów.
Olejek z forsycji
Świeżo zebrane kwiaty luźno rozkładamy, zostawiamy na kilka dni by podeschły. Napełniamy słoik do połowy, skraplamy spirytusem, odstawiamy na 10 minut. Zalewamy oliwą z oliwek, z pestek moreli lub migdałów, mieszamy. Podgrzewamy w kąpieli wodnej na małym ogniu. Macerujemy miesiąc i filtrujemy starannie odciskając kwiaty.
Olejek stosuje się we wszelkich stanach zapalnych skóry, trądziku i kosmetycznie dla odmłodzenia cery.
Herbatka na detoks i wzmocnienie
- Garść kwiatów forsycji
- Kawałek imbiru
- Kilka listków brzozy
- Łyżeczka kopru włoskiego
- Łyżka owoców dzikiej róży
Składniki zalewamy 1/2 litra wody. Parzymy pod przykryciem pół godziny. Po przecedzeniu dosładzamy miodem, sokiem malinowym lub z czarnego bzu.
Kwiaty forsycji i bardzo młode listki są jadalne. Można je dorzucać do wiosennych sałatek i zdobić potrawy. Nie są szczególnie odżywcze, ale mają wysoką zawartość silnego przeciwutleniacza – rutyny. Przedłużają działanie witaminy C.