Witamina E – tajemnice substancji młodości. Jak uzupełnić niedobory?

Witamina E zwana jest witaminą młodości i witalności.

To nie pojedyncza substancja, ale grupa ośmiu organicznych związków chemicznych rozpuszczalnych w tłuszczach. W jej skład wchodzą po 4 tokoferole oraz tokotrienole oznaczone jako alfa-, beta-, gamma- i delta dla każdej z grup.  Tokotrienole radzą sobie z wolnymi rodnikami 5000 razy szybciej niż tokoferole. Są szybko wirującymi przeciwutleniaczami, które błyskawicznie oczyszczają i neutralizują uszkodzenia spowodowane wolnymi rodnikami.

W naturze witamina E w zawsze występuje w kompletnym składzie.

Witamina E jest głównym przeciwutleniaczem chroniącym komórki przed procesem starzenia. Ma ogromny wpływ na wczesnym etapie rozwoju człowieka. Już sama nazwa tokoferol tokos (rodzić) i phero (nosić) wskazuje, że odpowiedni poziom witaminy E jest kluczowy dla dzieci, niemowląt, płodów i kobiet, które nie mogą zajść w ciążę.

Objawy niedoboru witaminy E

• Słaba koordynacja ruchowa
• Osłabienie mięśni
• Opadające powieki
• Przedwczesne starzenie się skóry
• Plamy starcze
• Powolne gojenie się ran
• Kurcze nóg
• Wypadanie włosów
• Osłabienie koncentracji.

Niedobór witaminy E u dzieci, zwłaszcza noworodków i płodów może przyczynić się do zaburzeń wzroku, rozwoju niedokrwistości, dysplazji oskrzeli, płuc a nawet nagłego zgonu.[1]. U dorosłych wzrasta ryzyko chorób serca, nowotworów, stanów zapalnych, infekcji, niepłodności.

Witamina E w całości – obecność tokoferol i tokotrienoli 

Kompletna witamina E jest silnym antyoksydantem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych i fosfolipidów, wchodzących w skład błon komórkowych.

• Bierze udział w procesach metabolicznych.
• Ma niebagatelny wpływ na funkcjonowanie serca i układu krążenia.
• Chroni przed zaburzeniami neurologicznymi i degeneracyjnymi mózgu.
• Przeciwdziała procesom zapalnym i obniżeniu odporności,
• Zapobiega stresowi oksydacyjnemu i szybkiemu starzeniu się komórek.
• Ma ogromny wpływ na układ hormonalny i system nerwowy [8] 
• Zmniejsza ryzyko zawału, zaburzeń mięśniowych, chorób serca.
• Podanie witaminy E krótko po zawale może zapobiec rozszerzaniu się strefy uszkodzenia mięśnia sercowego.

Ponadto delta-tokotrienol skutecznie zapobiega nowotworom, zmniejsza rozmnażanie się komórek nowotworowych i powoduje ich apoptozę [5]. Hamuje rozwój raka trzustki i zapobiega przerzutom. [6]

Witamina E pomaga również przy mniej ostrych schorzeniach.

• Likwiduje nocne skurcze mięśni w łydkach
• Dolegliwości skórne, przebarwienia
• Pomaga w leczeniu grzybicy
• Poprawia wzrok, pomaga w dolegliwościach oczu
• Dodaje żywotności, witalności i chęci do życia
• Pomaga płucom, mięśniom i krwi

Erytrocyty czyli czerwone ciałka krwi też się starzeją. Proces ten przyspiesza pod wpływem światła i tlenu powodując ich deformację. Jest to skutek utleniania osłabiającego błony komórkowe, które kurczą się nierównomiernie. Pod mikroskopem taka krwinka może wyglądać niczym piłka przejechana przez rower. Im silniejszy wpływ światła i tlenu, tym gwałtowniejszy proces. Witamina E, dokładniej tokorienole zapobiegają deformacji i starzeniu się erytrocytów ułatwiając jednocześnie dostarczanie zawartego w nich tlenu do wszystkich komórek organizmu . [4]

Pomaga zachować młodą zdrową skórę

Witamina E uelastycznia i wzmacnia naczynia krwionośne i skórę. Poprawia nawilżenie skóry i redukuje procesy zapalne. Wraz z witaminami C i A przyspiesza regenerację skóry po oparzeniach, leczy trądzik i egzemy. [7]  Poprawia stan włosów i paznokci.  Wraz z cynkiem i beta karotenem poprawia wzrok i zapobiega zwyrodnieniu plamki żółtej.

Witamina E początki  

W latach 30-tych ubiegłego wieku  kanadyjski lekarz, dr Shute w krótkim czasie w znacznym stopniu zmniejszył objawy dusznicy bolesnej podając pacjentowi witaminę E w formie sporej porcji olejku wyciśniętego na zimno z kiełków pszenicy.

Później tą samą substancją wyleczył setki innych osób z chorobami serca i naczyń krwionośnych, zaawansowaną arteriosklerozą.  Wyleczył własną żonę słynną kanadyjską pływaczkę z reumatycznej choroby serca. Podawał jej olbrzymie dawki witaminy E , 100 razy większe niż ówcześnie zalecano.

Były to w świecie pierwsze przypadki leczenia mega dawkami witamin.

Shute wraz współpracownikami zaczął prowadzić dalsze badania. Stwierdził m.in, że żelazo redukuje przyswajanie witaminy E i należy obydwie substancje podawać w odstępie 8-12 godzinnym.  Ponadto zauważył, że oleje roślinne mimo, że zawierają witaminę E to zwiększają zapotrzebowanie na tokoferole.

Dr Shute wyleczył dużymi dawkami witaminy E tysiące pacjentów. Wszystkie te przypadki były udokumentowane i opisane w miesięczniku Prevention. Wśród wyleczonych chorób wymienia się:

• Choroby kardiologiczne
• Miażdżycę
• Zakrzepowe zapalenie żył
• Martwice cukrzycowe
• Ciężkie żylakowe owrzodzenia
• Poważne poparzenia
• Choroby nerek i inne. [2]

Kolejne lata to wiele badań nad witaminą E, które przynosiły sprzeczne wyniki. Uznano ją za nieskuteczną a nawet szkodliwą. Obecnie uważa się, że niezgodność spowodowana była przez testowanie jednej tylko substancji – wyłącznie syntetycznego alfa-tokoferolu bez najbardziej efektywnych związków witaminy E tokotrienoli i pozostałych tokoferoli. [3]

Obecnie, mimo że od wielu lat wiadomo że witamina E by była skuteczna musi być kompletna w całości.  Jednak większość dostępnych suplementów nazywanych witaminą E zawiera jedynie alfa-tokoferole. Należy dokładnie czytać skład, gdyż potrzebujemy więcej tokotrienoli. Tokoferole są łatwiej przyswajalne z żywności.

Witamina E najbogatsze źródła w żywności

Witamina E nie jest syntezowana w organizmie, musi być dostarczana wraz z pożywieniem.

Jej wchłanianie w jelitach zależy od obecności naturalnych tłuszczów w pożywieniu.  Wchłanianie witaminy E ulega zaburzeniu przy słabym wydzielaniu żółci lub  niedoborze selenu, który aktywizuje witaminę E.

Na ogół wszystkie normy, niezależnie od kraju podają, że zdrowy człowiek potrzebuje dziennie od 15 do 30 mg witaminy E, ale jest to dawka zaniżona. Jadłospis współczesnego człowieka nie gwarantuje odpowiedniej ilości witaminy E, nawet w wypadku racjonalnego odżywiania.

Witamina E nie jest rozpuszczalna w wodzie tylko w tłuszczach. Jest dość odporna na działanie kwasów, zasad i wyższych temperatur. Zwykłe gotowanie prawie jej nie niszczy, ale łatwo ulega zniszczeniu pod wpływem światła, tlenu, promieniowania ultrafioletowego i chemicznych środków utleniających.

Witamina E występuje ziarnach zbóż, kiełkach pestkach, orzechach, warzywach, oliwie z oliwek, rybach, jajkach, maśle.

Zawartość witaminy E w niektórych produktach [9]

• Nasiona słonecznika 1 szklanka – 33,41 mg
• Migdały 1 szklanka – 32,98 mg
• Orzechy laskowe 1 szklanka – 20,29 mg
• Kiełki pszenicy 1 szklanka – 18 mg
• Szpinak gotowany 1 szklanka – 3,8 mg
• Mango 1 sztuka – 3,02 mg
• Awokado 1 sztuka – 2,68 miligrama
• Dynia piżmowa gotowana 1 szklanka – 2,64 mg
• Brokuły gotowane 1 szklanka – 2,4 mg
• Kiwi 1 sztuka – 1,1 mg
• Pomidor 1 sztuka – 0,7 mg

Witamina E w odpowiednich suplementach najlepiej przyswajana jest na godzinę przed posiłkiem. Nie na czczo, w żołądku musi być trochę tłuszczu. Trzeba uważać, by jednocześnie nie zażywać preparatów z żelazem, leków przeciw chorobom tarczycy i przeczyszczających oraz pożywienia bogatego w nienasycone kwasy tłuszczowe – wówczas zwiększa się zapotrzebowanie.

Najwięcej tokotrienoli zawierają nasiona annato stosowane jako przyprawa lub barwnik, nasiona palmy i ziarna ryżu. [10]